Update cyloon Idai: Dit doet ActionAid

750 doden. Zoveel slachtoffers zijn er al te betreuren nadat cycloon Idai in maart het zuiden van Afrika trof. Duizenden anderen zijn gewond, ontheemd of dakloos. Chikondi Chabvuta van ActionAid Malawi vertelt over de vernietigende impact van de ramp in haar land, de rol van klimaatverandering en het werk van ActionAid. Klik hier om direct te helpen >>

Hoe was de situatie voorafgaand aan Cycloon Idai?

“Na de overstromingen in 2015 is er een goed waarschuwingssysteem opgezet om snel te kunnen reageren op rampen. We dachten daarmee beter voorbereid te zijn op rampen als deze. Ondanks het waarschuwingssysteem hebben sommige mensen alles verloren door cycloon Idai. Oogsten zijn weggespoeld en veel mensen zijn hun vee verloren. Daar komt bij dat Malawi net aan het herstellen was van twee jaar droogte door El Niño. Dit jaar hadden we een goed regenseizoen en verwachtten we eigenlijk een overvloedige oogst. Toen kwam de cycloon en werd alles weggespoeld. De combinatie van de recente droogte en de cycloon zal een langdurige impact hebben op de voedselzekerheid in Malawi.”

Op welke manier worden vrouwen en meisjes door de cycloon getroffen?

“Vrouwen dragen vaak de volledige verantwoordelijkheid voor hun familie. Zij zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van de voedselproductie, maar ook voor onbetaalde zorgtaken zoals het huishouden en zorg voor de kinderen. In tijden van een ramp gaan mannen vaak opzoek naar mogelijkheden elders, waardoor er nog meer verantwoordelijkheden bij vrouwen komen te liggen. Ze moeten bijvoorbeeld lange afstanden lopen om water te vinden. Daarbovenop lopen ze momenteel een hoger risico op seksuele uitbuiting en misbruik. De gevolgen van de cycloon treffen vrouwen dan ook harder.”

Welk effect heeft klimaatverandering op Malawi?

“Malawi heeft nooit opeenvolgende perioden van droogte gekend. Er waren wel regelmatig overstromingen, maar nooit op deze schaal, waarbij ook dodelijke slachtoffers vielen. Het veranderende klimaat is zeker van invloed op onze economie en ons levensonderhoud. Het heeft de grootste impact op vrouwen en kinderen. Sommige mannen hebben de middelen om naar Zuid-Afrika te emigreren om daar hun kansen te zoeken. De vrouwen blijven dan achter. Zij zijn degenen die zorgen voor het land, maar de oogst is nu onvoorspelbaar. Het is die onzekerheid die sterk leeft onder de bevolking.”

Wat is de rol van ActionAid?

“De regering van Malawi heeft de noodtoestand uitgeroepen. ActionAid heeft opvangkampen opgezet in alle getroffen gebieden, en mechanismen in werking gezet om de hulpverlening te coördineren. In de opvangkampen waar ActionAid werkt zorgen we ervoor dat vrouwen een leidende rol krijgen. Ook zijn er vrouwenfora actief. De vrouwen in deze fora delen voedsel uit en beoordelen welke problemen er spelen rondom hygiëne en gezondheid. Verder zorgen de fora voor de bescherming van jonge meisjes en vrouwen. Sommige vrouwen zijn teruggekeerd naar huis om te zien hoe ze hun bestaan weer op kunnen bouwen.

Ook voor de cycloon was ActionAid actief in Malawi. We gaven onder meer trainingen over vrouwenrechten. Deze zijn inmiddels sterk verankerd in de gemeenschappen. Dit betekent dat we onze middelen zo efficiënt mogelijk in kunnen zetten en in onze hulp de nadruk op vrouwen kunnen blijven leggen.”