G20 landen lopen jaarlijks tot 32 miljard dollar aan belastinginkomsten mis door slechts 5 techbedrijven
Terwijl de wereldleiders morgen tijdens een speciale G20 top over de aanpak van de COVID-19 pandemie vergaderen, blijkt uit nieuw onderzoek van ActionAid dat deze groep landen jaarlijks alleen al door 5 grote techbedrijven een potentieel van 32 miljard dollar aan belastinginkomsten mislopen. Een bedrag waarmee voor alle mensen op de wereld 2 doses COVID-19 vaccin had kunnen worden gekocht. Nederland loopt door deze bedrijven jaarlijks zelfs 456 miljoen dollar potentiële belastinginkomsten mis.
Door de pandemie staat de gezondheidzorg overal ter wereld onder grote druk. De noodzakelijke extra investeringen en de tegelijkertijd sterk afgenomen belastinginkomsten, maakt de situatie voor overheden extra lastig. Maar niet alle sectoren hebben evenveel last van deze gezondheidscrisis. Wereldspelers in technologie Amazon, Apple, Facebook, Microsoft en Alphabet Inc (Google) hebben gedurende de pandemie miljarden winst gemaakt. Door zwakke belastingregels kunnen dergelijke bedrijven gemakkelijk belasting ontwijken. Hierdoor lopen overheden belastinginkomsten mis die harder dan ooit nodig zijn om gezondheidzorg te verbeteren, de pandemie te beslechten en het economisch herstel in te leiden.
Dit geldt in nog veel meer voor landen in het mondiale zuiden, waar het zorgstelsel al voor de pandemie ontoereikend was. Met eerlijke belastingregels had een land als Nigeria bijvoorbeeld US$100 miljoen extra aan belastingen kunnen innen bij deze 5 bedrijven, genoeg om het jaarsalaris van 70,000 verpleegkundigen kunnen betalen. Bangladesh loopt potentieel 49.3 miljoen dollar mis, genoeg voor het jaarsalaris van 12,800 verpleegkundigen.
Sinds 2019 is OESO bezig om ervoor te zorgen dat ook techbedrijven hun eerlijke aandeel belastingen gaan betalen. Het doel is deze zomer een akkoord over het pakket aan maatregelen te bereiken, maar of dat gaat lukken is nog hoogst onzeker. De voorgestelde maatregelen gaan nog niet ver genoeg om digitale bedrijven adequaat te belasten en zorgen in de huidige vorm onvoldoende voor genoeg belastinginkomsten voor ontwikkelingslanden.
Gijs Verbraak, Beleidsadviseur Tax Justice bij ActionAid licht toe:
“Mensen zijn steeds meer verontwaardigd over de oneerlijke concurrentie door, en de excessieve winsten van de techgiganten. Terwijl publieke voorzieningen wereldwijd onder grote druk staan en de Covid-19 pandemie de ongelijkheden in onze economische en gezondheidssystemen pijnlijk heeft blootlegt, is het voor techgiganten die juist nu enorme wisten maken onder de huidige belastingregels kinderlijk eenvoudig om amper belasting te betalen. Eerlijke belastingregels voor techbedrijven zou een no-brainer moeten zijn: de 32 miljard dollar die slechts 20 landen per jaar al mislopen is genoeg om voor iedereen op de wereld 2 doses COVID-19 vaccin aan te kunnen schaffen.
Daarom roept ActionAid op tot een oplossing die ervoor zorgt dat bedrijven belastingen moeten gaan betalen daar waar hun activiteiten echt plaatsvinden en om een minimumbelasting aan te nemen om belastingparadijzen te dwingen te stoppen met het faciliteren van belastingontwijking.
Bovendien is het belangrijk dat landen in het mondiale zuiden gelijkwaardig mee kunnen beslissen; ActionAid ondersteunt daarom de oproep voor de oprichting van een Belasting Commissie onder leiding van de Verenigde Naties voor het opzetten en doorvoeren van eerlijke mondiale belastingregels.