Geweld tegen vrouwen neemt toe door wetteloosheid in Gaza

Vrouwenrechtenorganisaties in Gaza melden een verontrustende stijging van geweld tegen vrouwen, te midden van de aanhoudende bombardementen en het blokkeren van basisbehoeften door het Israëlische leger. Deze situatie heeft een klimaat van wetteloosheid gecreëerd waarin gendergerelateerd geweld onbestraft blijft.

“Het is een tragisch feit dat in tijden van crisis gevallen van gendergerelateerd geweld altijd toenemen. De situatie in Gaza is daar niet anders in,” vertelt Riham Jafari, coördinator bij ActionAid Palestina. De bombardementen en uithongering van de bevolking, maken de aanvallen door het Israëlische leger tot één van de meest destructieve campagnes uit de moderne geschiedenis.

Recent onderzoek van de Verenigde Naties toont aan dat bijna 70% van alle doden in Gaza vrouwen en kinderen zijn. Naast het geweld van het Israëlische leger is er ook een stijging in huishoudelijk geweld, meldt Wefaq Society for Women and Child Care (WEFAQ), een partnerorganisatie van ActionAid. Dit geweld wordt mede veroorzaakt door de enorme druk op gezinnen door verlies van werk, gebrek aan middelen en herhaalde ontheemding. Het risico op seksuele en verbale intimidatie neemt bovendien toe in overbevolkte en onveilige gebieden die het gevolg zijn van de oorlog.

“Ondanks alles blijven we doorgaan om andere vrouwen te helpen die in dezelfde omstandigheden leven als wij.”

Asmaa werkt voor WEFAQ en beschrijft de situatie als volgt: “We hebben een toename opgemerkt in mentale gezondheidsproblemen en huiselijk geweld. Een gebrek aan privacy in opvangcentra kan leiden tot verbale en seksuele intimidatie, soms zelfs van de dienstverleners. We zien dat deze incidenten toenemen.” Ze legt uit hoe moeilijk het is om te werken in zo’n crisis: “Mijn team en ik maken ook deel uit van de gemeenschap van ontheemde vrouwen, dus wij worden ook dagelijks geconfronteerd met trauma’s en aanhoudende problemen. Ondanks alles blijven we doorgaan om andere vrouwen te helpen die in dezelfde omstandigheden leven als wij.”

Asmaa helpt vrouwen die te maken hebben gehad met gendergerelateerd geweld. 

Een ander recent VN-rapport benadrukt dat de meest voorkomende vormen van geweld tegen vrouwen in Gaza bestaat uit het ontzeggen van essentiële middelen zoals voeding, gevolgd door fysiek geweld en emotioneel misbruik. De ineenstorting van het rechtssysteem als gevolg van de Israëlische aanvallen heeft het bovendien vrijwel onmogelijk gemaakt voor vrouwen om gerechtigheid te krijgen wanneer zij slachtoffer worden van geweld.

“Ik begrijp de omvang van de pijn en de strijd die deze vrouwen doormaken.”

Sahar, het hoofd van het Palestinian Development Women Studies Association (PDWSA), een andere partner van ActionAid, biedt praktische en psychologische ondersteuning aan overlevenden van geweld. Ze beschrijft de frustratie die ze voelt wanneer ze een vrouw niet kan helpen om haar misbruiker verantwoordelijk te stellen: “De dader had gestraft moeten worden voor zijn daden. Echter, door het ontbreken van de wet en de verstoring van instellingen door de aanhoudende oorlog in Gaza, hadden we geen enkel juridisch mechanisme om ervoor te zorgen voor gerechtigheid.”

Toch gelooft Sahar dat haar werk het verschil maakt. In 2024 maakten ruim 2.225 vrouwen gebruik van de diensten van PDWSA, door deel te nemen aan sessies over het bestrijden van geweld tegen vrouwen of door psychologische ondersteuning te ontvangen, individueel of in groepsverband. “Elke dag biedt de kans om een verschil te maken, hoe klein ook, in het leven van deze vrouwen en om bruggen van hoop en vertrouwen te herstellen die door geweld zijn verwoest,” aldus Sahar. “Ik begrijp de omvang van de pijn en de strijd die deze vrouwen doormaken. Daarom wil ik niet alleen een luisterend oor zijn, maar ook een ondersteunende hand bieden die hen helpt hun zelfvertrouwen terug te winnen.”

Sahar, het hoofd van PDWSA, in een kamp voor ontheemde vrouwen in Gaza. 

Onze partnerorganisaties werken onder onmogelijke omstandigheden en met heel weinig middelen elke dag keihard om vrouwen en meisjes te ondersteunen. In een oorlogszone is ware veiligheid echter onmogelijk. Een permanent staakt-het-vuren en goede toegang voor humanitaire steun is zo enorm hard nodig. Daarvoor blijven wij ons inzetten, terwijl wij ondertussen onze partners zo goed mogelijk blijven ondersteunen. Hier kunnen we iedereen bij gebruiken.