Home - Doe mee - Campagnes - Haar land, haar leven

Haar land, haar leven

In Oeganda plegen multinationals grootschalig landroof: zij pakken zonder pardon de vruchtbare landbouwgrond af van de lokale bevolking, die het land al decennialang bewoont en verbouwt. Dit worden nu grootschalige thee- of suikerplantages, met Nederland als grote klant.
Vrouwen hebben geen schijn van kans tegen deze vermogende landbouwbedrijven en raken hun inkomen en vrijheid kwijt. Hierdoor leven velen van hen in onzekerheid: elk moment kunnen ze verrast worden door de bulldozer van bijvoorbeeld een suikerrietgigant.

Wat gaat er mis in Oeganda?

  • Vrouwen

    krijgen door deze praktijk steeds meer te maken met (seksueel) geweld en uitbuiting.

  • Bedrijven

    zoals suikerrietplantages of theeplantages roven landbouwgrond van de lokale bevolking.

  • Nederland

    is groot afnemer van deze bedrijven. In 2020 was ons land zelfs één van drie grootste importeurs van Oegandese thee.

Land is leven

Voor veel vrouwen garandeert een stuk land een zelfstandig leven. Net als hun moeders, oma’s en zussen, verbouwen zij er de gewassen om mee te koken en om te verkopen. Hierdoor blijven ze onafhankelijk van mannelijke familieleden en/of echtgenoten en staat er altijd eten op tafel. Als ze dit land kwijtraken valt hun voedselvoorziening en inkomen in één klap weg, met honger, armoede en afhankelijkheid tot gevolg. Vrouwenrechten doen weer een stap terug.

Geweld neemt toe

De plotse afhankelijkheid maakt dat de spanningen binnenshuis groeien en geweld tegen vrouwen toeneemt. Door een gebrek aan eigen inkomen kunnen ze geen kant op bij huiselijk geweld. Daarnaast moeten zij kilometers lopen naar de markt voor eten: vaak een onveilige reis waarbij ze kwetsbaar zijn voor (seksueel) geweld. Het aantal mannelijke migrantenarbeiders neemt met de komst van grote plantages en landbouwbedrijven toe en daarmee ook de vraag naar sekswerk. In veel kleine dorpen openen de eerste bordelen en neemt de veiligheid voor vrouwen af.

Zij aan zij met Betty!

Betty uit Oeganda werkt hard op haar land om rond te komen, maar ze haalt er veel voldoening uit. Tot investeerders dreigden haar land af te pakken om er een fabriek op te bouwen. De lokale overheid zou aan deze deal goed verdienen en leverde geen bezwaar tegen de inname van haar land. Betty stond op het punt alles kwijt te raken en als vrouw kon zij zich amper verdedigen. Samen met andere vrouwen in haar gemeenschap volgde zij een workshop van ActionAid. Hier werden zij getraind om collectief in opstand te komen. Dat deden zij succesvol met een vreedzaam zangprotest.

“Dag in, dag uit zongen we dit lied bij overheidsgebouwen, het kwam zelfs op de radio. We hielden niet op tot we gehoor kregen en de lokale overheid toegaf dat het land van ons is. Nu staat mijn land zelfs officieel op mijn eigen naam en kan mijn dochter dankzij de opbrengst van mijn gewassen naar de universiteit!”

Het verhaal van Betty is nu nog zeldzaam, maar een goed begin. Het is voor vrouwen bijna onmogelijk om zich tegen landroof te weren. Dat willen wij veranderen en daarom zetten wij ons in voor collectief protest en ondersteunen vrouwen in in hun strijd tegen dit onrecht.

Steun jij vrouwen als Betty in hun strijd tegen landroof?

Doneer nu »

Hoe werkt landroof?

Op het platteland van Oeganda wonen bijvoorbeeld vele families al generaties lang op hetzelfde land. Deze grond is meestal nergens officieel geregistreerd, al helemaal niet op naam van een vrouw. Wanneer een suikerrietbedrijf een plantage wil vestigen, kloppen zij aan bij de lokale overheid die aan de verkoop van land goed verdient. Vervolgens worden de families voor wie deze grond al decennia, soms zelfs eeuwenlang hun thuis en levensonderhoud is, hardhandig verjaagd. In het beste geval krijgen mannen een schijnvergoeding, terwijl vrouwen met lege handen achterblijven.

Steun de strijd tegen landroof »

Stop landroof!

In Oeganda en vele andere landen, zijn landrechten en erfrechten slecht geregeld voor vrouwen. De gevolgen zijn voor hen catastrofaal. ActionAid steunt vrouwen om op te komen voor hun rechten. Zoals Betty, die vreedzaam in verzet ging en haar land wist te behouden. We maken ons ook hard voor betere wetgeving. Want alleen zo verwezenlijken we échte verandering!

Dit doet ActionAid

  • We geven training over landrechten en vrouwenrechten aan vrouwen die (mogelijk in de toekomst) te maken krijgen met landroof.

  • We ondersteunen vrouwengroep om in actie te komen tegen landroof, bijvoorbeeld door het organiseren van protesten.

  • We voeren campagne voor eerlijke wetgeving die landroof kan voorkomen. Dit doen we niet alleen in Oeganda, maar ook in bijvoorbeeld Bangladesh, Zimbabwe én Nederland.