“Nog geen nieuw elan, graag een feministischer plan”
Door: Marit Maij, directeur ActionAid Nederland
Een jaar geleden doken we bij ActionAid Nederland diep in een berg partijprogramma’s en kamden ze door op zoek naar feministische waarden. Ofwel: we gaven de verkiesbare partijen een score voor de mate waarin ze van plan waren het welzijn van mens en planeet bóven winst voor multinationals en niet-duurzame economische groei te plaatsen. Het resultaat was een handige verkiezingswijzer voor wie wilde stemmen op meer feminisme in de politiek.
Partijprogramma’s staan vol mooie beloftes, maar pas in het regeerakkoord zien we welke ook ingelost gaan worden. Vandaag werd het nieuwe regeerakkoord gepresenteerd en kregen we eindelijk antwoord op onze hamvraag: hoe feministisch wordt de regering?
Ondanks mooie beloftes richting het behalen van de klimaatdoelen en een stop op investeringen in fossiele brandstof, zijn de klimaatplannen teleurstellend. We zien schijnoplossingen, zoals het opslaan van CO2, die een échte aanpak op reductie in de weg staan. Ook het belang van agro-ecologie wordt onvoldoende meegenomen in de aanpak van destructieve industriële landbouw. De opwarmende aarde is hét probleem van deze tijd, vooral voor vrouwen en gemeenschappen in het mondiale zuiden die aan de frontlinie van de klimaatcrisis staan. Actie is nu vereist! Nederland heeft één van de grootste negatieve voetafdrukken ter wereld maar zal met dit regeerakkoord geen onderdeel van de oplossing zijn.
Positief zijn we over de toezegging van het nieuwe kabinet om eindelijk werk te gaan maken van een nationale wet Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). Hiermee stelt de Nederlandse politiek bedrijven verantwoordelijk voor mensenrechtenschendingen en milieuschade in productieketens. Dat is goed nieuws voor de miljoenen mensen, vooral vrouwen, die worden geraakt door landroof, vervuiling, uitbuiting en (seksueel) geweld in bijvoorbeeld de mijnbouwsector, palmolie-industrie en textielsector. Omdat vrouwen in internationale productieketens extra hard geraakt worden is het nu zaak dat het nieuwe kabinet de toon zet in Europa en inzet op vooruitstrevende IMVO-wetgeving waarin vrouwenrechten goed zijn verankerd.
Het is ook jammer dat de aanpak van belastingontwijkers niet erg overtuigt. Een krachtig plan om belastingparadijs Nederland op te doeken ontbreekt. Zo werken we als land vaak indirect mee aan mensenrechtenschendingen die hiermee gepaard gaan. Landen in het mondiale zuiden lopen door deze praktijken essentiële belastinginkomsten mis. Hierdoor kunnen deze landen minder diensten als zorg en onderwijs realiseren, waarin veel vrouwen werkzaam zijn. Hun lonen staan onder druk en van hen wordt verwacht dat zij zorgtaken overnemen als de publieke zorg wegvalt. Zo groeit de mondiale kloof tussen arm en rijk, en raken vrouwen verder achterop. Al met al neemt het nieuwe kabinet onvoldoende haar verantwoordelijkheid.
Wij willen meer feministisch leiderschap zien in de politiek! Bijvoorbeeld door het aanpakken van de klimaatcrisis, bedrijven verplichten om mensenrechtenschendingen in internationale productieketens te voorkomen of door het heffen van eerlijke belastingen. Ze dragen allemaal positief bij aan bescherming van mensenrechten wereldwijd en aan een gezondere, duurzamere planeet. We kunnen de grote problemen simpelweg niet meer voor ons uit blijven schuiven. Daarom complimenteren we het nieuwe kabinet op de gemaakte vorderingen, maar vragen we toch met klem om krachtigere maatregelen te introduceren voor een écht duurzame toekomst.