Einde aan verplicht gebruik biobrandstoffen in zicht

Benzine en diesel mogen nog maar 7% conventionele biobrandstoffen bevatten. Dat heeft het Europees parlement vandaag besloten [1]. Hiermee komt een einde aan de groei van biobrandstoffen die ontbossing en landroof veroorzaken. Milieudefensie en ActionAid zijn opgelucht dat er langzaam maar zeker een eind komt aan het gebruik van schadelijke biobrandstoffen.
Somaliland El Niño hongersnood vrouwenrechten

Conventionele biobrandstoffen zijn lang als oplossing voor milieuproblemen gepromoot maar zijn schadelijk. Dat komt omdat ze uit voedsel- en landbouwgewassen worden gemaakt zoals suikerriet en palmolie. De grote vraag naar biobrandstoffen zorgt voor toename van ontbossing, landconflicten in Afrika en Zuidoost-Azië. Daarnaast drijft het de wereldvoedselprijzen op. Nederland is binnen de EU de grootste importeur van palmolie. Ook is ons land een van de grootste producenten van biobrandstofstoffen. [2]

Begin, geen oplossing

De EU zet met de nieuwe regels een stap richting het uitbannen van schadelijke biobrandstoffen. Voor Nederland is het dankzij dit EU-besluit mogelijk haar wat ambitieuzere limiet van 5% conventionele biobrandstoffen uit te voeren. Dit betekent dat er nu moet worden ingezet op alternatieven om de duurzame energiedoelen te halen. Anouk van Baalen, campaigner Energie & Grondstoffen bij Milieudefensie: “Het EU-besluit is een begin om palmolie-expansie, ontbossing en landconflicten te stoppen. Duidelijk is dat deze schadelijke biobrandstoffen geen oplossing zijn voor klimaatverandering. De EU zal met haar energie-, en klimaatplannen voor 2030 het afbouwen van het gebruik van biobrandstof in versneld tempo moeten doorvoeren en een einde maken aan het subsidiëren van deze valse oplossing.”

Voedsel voor miljoen mensen

Barbara van Paassen, sr. beleidsadviseur bij ActionAid: “De productie van biobrandstoffen leidt tot landroof en het verdringen van voedsel. Het lijkt een discussie over cijfers maar het gaat over mensen: Uit berekeningen van ActionAid blijkt dat 1% biobrandstof voor de EU in calorieën gelijk staat aan voedsel voor 34 miljoen mensen. In een wereld waarin bijna een miljard mensen honger lijden is het volstrekt onacceptabel dat het voedsel van arme mensen wordt bijgemengd in onze brandstoftanks. Daarom zijn we blij dat er actie wordt genomen en vinden we het belangrijk dat Nederland bij maximaal 5 procent blijft.¨ [3]

Verband eindelijk erkend 

Dit EU-besluit betekent een einde aan een jarenlang debat over de onbedoelde en schadelijke gevolgen van het gebruik van biobrandstoffen. Het verband met problemen als landconflicten, ontbossing, stijgende voedselprijzen en klimaatverandering en palmolie, wordt nu ook door de EU erkend.[4] Vooral zuidelijke landen als Indonesië kampen met de negatieve gevolgen van de biobrandstofindustrie.

Indonesiërs opgelucht 

Kurniawan Sabar, van WALHI, zusterorganisatie van Milieudefensie in Indonesië zegt: “De Indonesiërs zullen opgelucht zijn dat de EU de vraag naar biobrandstoffen uit palmolie beperkt. Dit heeft voor grootschalige ontbossing van tropisch regenwoud en landroof hier gezorgd. De Indonesische overheid zou een voorbeeld aan de EU moeten nemen en stoppen met de plannen om biobrandstoffen uit palmolie te stimuleren met subsidies.”[5]

Stoppen

Milieudefensie en ActionAid roepen de EU en Nederland op om na deze eerste stap, nu ook snel een volgende te nemen en het gebruik van biobrandstoffen die concurreren met voedsel te stoppen na 2020.

 

Editors’ notes

Meer informatie via:  Milieudefensie Persvoorlichting via 020-5507333 of persvoorlichting@milieudefensie.nl Persvoorlichting ActionAid via Elliaa Jutte, 020-5206210 of elliaa.jutte@actionaid.org

Voetnoten: [1] De EU heeft afgesproken: Een limiet op biobrandstoffen van landbouwgewassen van 7 procent binnen de doelstelling van 10 procent duurzame energie in de transportsector. Ter vergelijking, het huidig aandeel is 4,7 procent en zonder deze maatregel was de projectie dat dit door zou groeien naar 8,6 procent in 2020. http://www.energies-renouvelables.org/observ-er/stat_baro/observ/baro222_en.pdf Lidstaten van de EU hebben een mogelijkheid om lager dan deze 7 procent af te spreken. In Nederland is al afgesproken dat de limiet op 5 procent komt. http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2014Z22380&did=2014D45178  Uitstoot van broeikasgassen door indirecte verandering van landgebruik als gevolg van biobrandstoffen moeten ieder jaar door de brandstofleveranciers gerapporteerd worden.

[2] De studie ‘The EU biofuel policy and palm oil: cutting subsidies or cutting rainforest?’ van het International Institute for Sustainable Development (IISD) en het Global Subsidies Initiative (GSI) in opdracht van Friends of the Earth Europe, de Europese koepelorgansiatie van Milieudefensie laat zien dat het verbruik van palmolie sterk is gestegen. https://milieudefensie.nl/nieuws/pers/berichten/vraag-naar-biobrandstof-jaagt-palmoliegebruik-in-nederland-aan

[3] Achtergrondinformatie over het Europees biobrandstoffenbeleid en de gevolgen door verschillende NGOs https://milieudefensie.nl/publicaties/factsheets/briefing-the-end-game-on-biofuels/view

[4] Berekening ActionAid is gebaseerd op gemiddelde calorieën per liter ethanol en biodiesel maal gemiddelde EU consumptie van beide biobrandstoffen. Benodigde calorieën voor mensen (kwaliteit voedsel buiten beschouwing gelaten) gaat uit van 1800 p/d (FAO). Berekeningen op basis van deze gemiddelden laten zien hoeveel mensen gevoed zouden kunnen worden op basis van caloriegebruik per % bijmenging conventionele biobrandstoffen in Europa. Zo staat 1% meer gelijk aan caloriewaarde voor 34 miljoen mensen, 2% voor 68 miljoen mensen etc. Deze analyse stelt niet dat zoveel meer mensen honger zullen hebben als direct gevolg hiervan. Landgebruik en impact op voedselprijzen, evenals andere (vaak samenhangende) factoren worden hierin niet meegenomen.

[5] De Indonesische overheid heeft plannen om subsidie voor binnenlands gebruik van biobrandstoffen te vergroten en een verplicht bijmengpercentage van 15% voor biodiesel vast te stellen.  http://www.thejakartapost.com/news/2015/04/06/govt-levies-palm-oil-exports-fund-biodiesel-push.html Dit zal zorgen voor een toename van ontbossing en landconflicten en een mogelijke stijging van de prijs van palmolie op de wereldmarkt. http://www.thejakartapost.com/news/2015/02/16/transfer-subsidy-biofuel-accelerates-deforestation-says-walhi.html