De klimaatcrisis, die nu al dagelijks effect heeft op mensen in het Mondiale Zuiden, zou makkelijk aan te pakken zijn als welvarende landen, die de klimaatcrisis veroorzaakt hebben, eerlijker en progressiever belastingen gaan heffen. Zodra overheden stoppen met de meeste vermogende bedrijven en individuen te ontzien wordt de som eenvoudig. Dit toont ons nieuwe onderzoek naar belastingen in de 24 rijke landen die de grootste vervuilers zijn.
De vervuilende landen die zijn onderzocht hebben in het klimaatverdrag beloofd om financiële steun te geven aan landen die het hardst door de klimaatcrisis geraakt worden. Ondertussen laten ze echter allerlei belastingstruuks van grote bedrijven en rijke individuen toe waarmee ze elk jaar zo’n 363 miljard dollar aan belastinginkomen mislopen. Het rapport laat zien dat Nederland zo in 2023 10 miljard dollar in belastinggeld misliep!
Dit bedrag alleen al zou een enorm verschil kunnen maken in het wereldwijde gevecht tegen de klimaatcrisis, en vooral ook de levens van vrouwen in de hardst geraakte landen enorm kunnen verbeteren. Keer op keer laten onze onderzoeken namelijk zien dat vrouwen het hardst door de klimaatcrisis geraakt worden.
Ons rapport, Finding the Finance, toont verder aan dat een enkele procentpunt belasting erbij al 539 miljard dollar extra oplevert. De investering in klimaatsteun die deze 24 vervuilers beloofd hebben aan de minst welvarende landen, kan simpelweg gerealiseerd worden door gemiddeld vier procentpunt meer belasting te heffen.
“Rijke landen zeggen steeds dat er geen geld is om klimaatactie te financieren,” vertelt onze beleidsadviseur klimaatrechtvaardigheid Agnes Schim van der Loeff. “Maar ondertussen lopen ze miljarden mis doordat de rijkste mensen en grootste bedrijven minder belasting betalen dan gewone burgers. Ook landen in het mondiale Zuiden lopen zo miljarden mis aan inkomsten die ze voor klimaatactie zouden kunnen gebruiken, onder andere door onvoordelige Nederlandse belastingconstructies.”
Onlangs werd duidelijk dat het de rijke, zogenoemde Annex 2 landen voor het eerst gelukt was om 100 miljard dollar per jaar voor internationale klimaatfinanciering op te halen. Deze 100 miljard is echter bij lange na niet toereikend om de klimaatcrisis wereldwijd aan te kunnen pakken. Daarbij komt ook nog eens dat het grootste deel in de vorm van leningen was, waardoor landen verder in de schulden komen. Nu al dreigen 93% van de meest klimaatkwetsbare landen in een schuldencrisis terecht te komen, en met deze leningen wordt dat gevaar alleen maar groter.
“Klimaatleningen zijn een tijdbom, want de aflossingen kunnen een economie snel ter gronde richten”, laat Agnes weten. “Een enorme klimaatmisser bovendien, want landen besteden dan geld aan rente in plaats van klimaatactie, en gaan zelfs noodgedwongen meer fossiele brandstoffen en andere vervuilende grondstoffen winnen. Dit laat ons Vicious Cycle onderzoek van vorig jaar ook duidelijk zien. Klimaatfinanciering in de vorm van giften is daarom essentieel.”
De belastingen die het rapport voorstelt zouden er eindelijk voor zorgen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten gaan dragen, zowel binnen landen als wereldwijd, én dat de vervuiler betaalt. Daarbij wordt bijvoorbeeld ook gekeken of belastingen rekening houden met gender en ongelijkheid niet juist vergroten. Solidaire belastingen zijn een must om de klimaatcrisis structureel en feministisch aan te pakken. Het is hoog tijd dat de grootste vervuilers ophouden het meest te profiteren.