Home - Landen - Bangladesh

“De kledingmerken, overheid en fabrieken moeten hun verantwoordelijkheid nemen."

Farah Kabir, directeur van ActionAid Bangladesh, na de instorting van Rana Plaza
Vrouwen werkzaam in de textielindustrie demonstreren voor betere arbeidsomstandigheden in Bangladesh. © Nicola Bailey/ActionAid

Bangladesh

Bangladesh is rijk aan grondstoffen. Veel mensen werken op het land of in de visserij. Deze duurzame vormen van landgebruik worden echter steeds vaker verstoord door klimaatverandering en door de komst van buitenlandse bedrijven, zoals kolencentrales en textielfabrieken. Dit gaat gepaard met landroof, uitputting van de bodem en vervuiling. Ook in de stad krijgen mensen te maken met ernstige mensenrechtenschendingen.
  • 6 mln

    mensen in Bangladesh werden in 2017 getroffen door overstromingen.

  • > 80%

    van de textielarbeiders in Bangladesh hebben seksuele intimidatie of geweld op de werkvloer meegemaakt of gezien.

  • > 1100

    mensen overleden toen de slecht onderhouden textielfabriek Rana Plaza in 2013 instortte.

Landroof

Landroof is in Bangladesh aan de orde van de dag. Multinationals, financiële instellingen en overheden verwerven grote stukken vruchtbare grond ten koste van de lokale bevolking. Grootschalige landinvesteringen gaan dan ook vaak gepaard met schendingen van mensenrechten zoals het recht op voedsel en het recht op inspraak. Zo zorgde de bouw van twee grote energiecentrales in 2018 voor erbarmelijke leefomstandigheden voor de lokale bevolking. De bouw van de centrales zijn funest voor de visvangst, zoutwinning en landbouw en leidt tot stijgende werkloosheid en dreigende voedseltekorten voor zo’n 10.000 mensen. Beloftes om de getroffen bewoners binnen drie maanden te compenseren met alternatief onderdak, landbouwgrond en werkgelegenheid zijn tot nu toe nauwelijks nagekomen.

Achtergestelde positie van vrouwen

In Bangladesh zijn mannen zes keer vaker landeigenaar dan vrouwen. Vrouwen zien zich hierdoor vaak gedwongen om werk te zoeken elders, bijvoorbeeld in de stad, waar arbeidsomstandigheden dikwijls te wensen overlaten. Mensenrechten worden veelvuldig geschonden door economische uitbuiting, slechte werkomstandigheden en geweld. In 2013 stortte bijvoorbeeld de slecht onderhouden textielfabriek Rana Plaza in, waarbij meer dan 1100 mensen overleden. Ook heeft maar liefst 80 procent van textielarbeiders in Bangladesh seksuele intimidatie of geweld op de werkvloer meegemaakt of gezien. Vrouwen en meisjes zijn hier extra kwetsbaar voor.

Onbetaalde zorgtaken

In Bangladesh nemen vrouwen drie keer zoveel onbetaalde zorgtaken op zich als mannen. Dit omvat de zorg voor kinderen, zieken en ouderen, huishoudelijke taken zoals koken en water halen, en voedsel verbouwen. Veel vrouwen krijgen te maken met een dubbele zorglast van werk binnen en buiten het huis. Niet-betaalde zorgverantwoordelijkheden beperken ook de keuzes van vrouwen in het soort werk dat ze krijgen, waardoor ze vaak gedwongen worden tot informele, parttime of laagbetaalde banen.

Klimaatgerelateerde rampen

Verder wordt Bangladesh regelmatig getroffen door klimaatgerelateerde rampen zoals droogte, overstromingen en cyclonen. De allerarmsten worden hierdoor het hardst getroffen. In Bangladesh werden zes miljoen mensen in 2017 getroffen door overstromingen. Steeds vaker worden boeren en boerinnen geconfronteerd met lange periodes van droogte of juist extreme regenval, waardoor de oogsten dalen en voedseltekorten ontstaan. Werkloosheid en armoede komen daardoor steeds vaker voor op het platteland.

“Samen staan we sterk!”

Shazada Begum is voorzitter van een boerencoöperatie in Bangladesh. Als dochter van een boerenfamilie werkte ze al op jonge leeftijd op het land. Ze zag hoe vrouwen werden achtergesteld en vaak geen aanspraak konden maken op land, een lening of klimaatbestendige gewassen. Shazada nam deel aan een REFLECT-circle van ActionAid, volgde een landbouwtraining en werd vervolgens voorzitter van de groep. Door haar enorme inzet konden vele andere vrouwen in haar gemeenschap landbouwtrainingen volgen en legde de overheid wegen en irrigatiekanalen aan. Shazada: “Naar één persoon wordt niet geluisterd, maar samen staan we sterk.”

Onlangs won Shazada een prestigieuze award in Bangladesh voor haar werk op het gebied van landbouw.

"Als dochter van een boerenfamilie realiseer ik me dat ik kan strijden voor de rechten van andere gemarginaliseerde boerinnen. Dit geeft me kracht om door te gaan." © Amiruzzaman/ActionAid

Dit doet ActionAid

Een greep uit onze resultaten in Bangladesh

  • Dertig miljoen dollar

    Met steun van ActionAid heeft de overheid het Rana Plaza Fonds in 2015 gesteund met dertig miljoen dollar om medische kosten en verlies van inkomsten voor slachtoffers en nabestaanden te compenseren. Goed nieuws, maar dit bedrag is niet gemeten aan wat er eigenlijk geboden had moeten worden. ActionAid blijft zich daarom inzetten voor eerlijke compensatie, maar ook voor (arbeids)rechten van textielwerkers in Bangladesh.

  • Mind the Adaptation Gap

    ActionAid’s Mind the Adaptation Gap (2015) is het eerste onderzoek dat duidelijk aantoont welke financiële bijdragen landen als de Verenigde Staten, Australië en Frankrijk eigenlijk moeten betalen aan ontwikkelingslanden zoals Bangladesh, zodat ze klimaatverandering voor kunnen blijven.

  • 200.000 textielarbeiders

    Meer dan tweehonderdduizend vrouwelijke arbeiders in de textielindustrie kregen voorlichting over hun rechten en training in het opeisen hiervan. Lees hier het verhaal van Shilpy.

  • Beschermd natuurgebied

    In 2017 bepaalde het hooggerechtshof dat industriële ontwikkeling verboden is in een straal van 10 kilometer rondom de Sundarbans mangrovebossen. ActionAid steunde diverse lokale organisaties die zich verzetten tegen de industrie, en de schadelijke effecten hiervan op het ecosysteem van dit gebied. Lees hier meer over deze overwinning in Bangladesh.

  • Bewust van landrechten

    In 2018 werden 46 'Community Land Rights' groepen opgericht, waarin mensen bewust worden gemaakt van hun landrechten, begeleid door lokale vrouwen. Door campagnes maken zij ook anderen bewust van hun landrechten.
    Hier hebben 2553 leden direct van geprofiteerd.

  • Minder onbetaalde zorgtaken

    ActionAid zette in 2017, op verzoek van de vrouwen, kinderdagverblijven op in Bangladesh, om onbetaalde zorgtaken van vrouwen te verminderen. Hierdoor hebben vrouwen elke dag 90-120 minuten minder aan onbetaalde zorgtaken. Een enorm succes! De vrouwen geven aan meer betaald werk te kunnen doen en meer sociale activiteiten te kunnen doen.

  • Noodhulp voor Rohingya's in Bangladesh

    Nadat duizenden Rohingya's in 2017 vluchtten naar Bangladesh gaf ActionAid noodhulp aan meer dan 66,000 mensen.

Lokale partners

ActionAid werkt sinds 1983 in Bangladesh. We zijn actief in de steden, maar ook op het platteland. Samen met lokale partnerorganisaties steunen we de meest kwetsbare gemeenschappen.

Initiative for Right View is een partner van ActionAid in Bangladesh
Young Power in Social Action (YPSA) is een partner van ActionAid in Bangladesh
Transparency International Bangladesh is een partner van ActionAid in Bangladesh

Enthousiast over ons werk in Bangladesh?

Steun onze projecten

Pagina aangepast op 23 april 2021