Bevorderen van goed bestuur voor eerlijke landrechten

Belangrijkste lessen voor programmaontwikkeling en -implementatie

Deze nieuwe publicatie (Engels) geeft een samenvatting van de belangrijkste lessen en aandachtspunten voor eerlijke landrechten, met de nadruk op versterken van de landrechten van lokale gemeenschappen en vooral van vrouwen. 

Belangrijkste punten in de publicatie:

– De landrechten van vrouwen, inheemse en gemarginaliseerde bevolkingsgroepen en lokale gemeenschappen in bredere zin zijn vaak onvoldoende beschermd. Het is daarom belangrijk deze groepen prioriteit te geven in programma’s voor eerlijke landrechten.

– Het werken met lokale organisaties is essentieel voor duurzame versterking van eerlijke landrechten. Deze organisaties hebben veelal een beter overzicht van de lokale machtsverhoudingen, bijvoorbeeld in verband met het bestuur en het beheer van land en de gevolgen daarvan. Ze faciliteren inclusieve processen binnen de sociale bewegingen en vrouwengroepen die ze ondersteunen. Daarbij wordt maximaal gebruik gemaakt van lokale kennis en ervaringen, en staan de ambities en behoeften van lokale gemeenschappen, vrouwen in het bijzonder, centraal.

– De toegang tot en controle over land is van fundamenteel belang voor de voedselzekerheid en bestaanszekerheid van kleinschalige boer(inn)en. Het stimuleert duurzame voedselproductie, zorgt voor hoge biodiversiteit, verbetert de ontwikkeling van en toegang tot inclusieve lokale (voedsel) markten, en genereert aanvullende inkomsten. Toegang tot en controle over gemeenschappelijk land en bijbehorende hulpbronnen, zoals drink- en irrigatiewater, graasgronden, brandhout,  wilde vruchten en planten is van groot belang voor het levensonderhoud van de boer(inn)en.

– Het is belangrijk om de bredere context in het oog te houden en een holistische benadering te volgen, inclusief het faciliteren van nationale en internationale beleidsbeïnvloeding. Landrechten kunnen worden verzwakt en landroof kan toenemen vanwege ontwikkelingen binnen de bredere nationale en mondiale context. Bijvoorbeeld de vraag naar export producten, grootschalige investeringen in land en klimaatverandering. Landrechten voor lokale gemeenschappen kunnen hier ook juist een oplossing bieden, zoals bij het aanpassen aan de gevolgen van en terugdringen van klimaatverandering. Landrechten zijn ook essentieel bij het aanpakken van ongelijke machtsverhoudingen, zoals genderongelijkheid of socio-economische ongelijkheid, op globaal, nationaal en lokaal niveau.