Vijfde onderhandelingssessie VN verdrag Mensenrechten & Bedrijfsleven: de week in foto’s & tweets

Landen, maatschappelijke organisaties, experts en vertegenwoordigers van bedrijven verzamelden zich van 14 tot en met 18 oktober in het Palais des Nations, Genève om in gesprek te gaan over het VN verdrag ‘Mensenrechten en Bedrijfsleven’. Ook ActionAid was aanwezig samen met andere feministische organisaties en mensenrechtenverdedigers Juvience, Geiselle en Goodbye om vrouwenrechten op de kaart te zetten. Benieuwd hoe de onderhandelingen verliepen? Check out onderstaand foto dagboek.

Start van de week! Organisaties ActionAid, WO=MEN, Milieudefensie, Both Ends en SOMO, Nederlandse burgers en volksvertegenwoordigers stuurden Minister Kaag een oproep voor een ambitieuze inzet bij de onderhandelingen. Benieuwd of Nederland dit waar gaat maken deze week!

Dag 1: Opening statements, inleiding, Artikel 1 & 2

Vandaag beginnen landen met hun opening statement waarin ze de toon zetten voor de rest van de week en onderhandelen over de preamble: de inleiding van het verdrag. De feminist4bindingtreaty coalitie organiseert vandaag een side-event:
Today at Palais des Nations: making sure gender is included in the draft

Het begint al goed: verschillende landen, zoals Spanje, onderstrepen het belang van vrouwenrechten. De EU geeft aan blij te zijn met de aanpassing van hun kritiekpunten in de nieuwe versie van het verdrag maar zal niet officieël mee-onderhandelen. De feminist4bindingtreaty coalitie zet de aanbevelingen voor de rest van de week op een rij.
Our colleagues at the UN negotiations in Geneva explain how women are impacted by corporate abuse & why we need a feminist UN binding treaty

Dag 2: Artikel 3,4 & 5

De dag begint met onderhandelingen over artikel 3: de reikwijdte van het verdrag en artikel 4: de rechten van slachtoffers. O.a. voor welke bedrijven geldt het verdrag? Op welke mensenrechten wordt het verdrag gebaseerd? Landen kunnen het niet eens worden over de reikwijdte: moet het verdrag slechts voor multinationals gelden of voor alle bedrijven? De feminist4bindingtreaty coalitie roept op tot het wegnemen van obstakels die vrouwen hun toegang tot recht belemmeren. Ook Brazilië en Ecuador roepen op tot het beschermen van vrouwenrechten in artikel 4.
Dag 2

‘S middags spreken landen over artikel 5: preventie, het voorkomen en tegengaan van mensenrechtenschendingen door bedrijven. Makbule Sahan van de internationale vakbondorganisatie ITUC en expert Professor Robert McCorquodale roepen op tot het meenemen van vrouwenrechten in dit artikel. EU lidstaten Frankrijk en Spanje doen uitgebreid mee aan de onderhandelingen. Tot nog toe geen inbreng van Nederland.
Our demands

Mensenrechtenverdedigers Juvience, Goodbye en Geiselle gaan in gesprek met delegaties van verschillende landen: Finland, Spanje, Frankrijk en Zwitserland, over de mensenrechtenschendingen door bedrijven die zij zien, de nadelige gevolgen voor vrouwen en het VN verdrag als oplossing.
Van Groningen, Limburg &Den Haag tot Genève: Juvience gaat overal in gesprek over nadelige gevolgen voor vrouwen van mijnbouw in Zambia. Vandaag met de Finse delegatie tijdens onderhandelingen voor het VNverdrag Mensenrechten & Bedrijfsleven

Dag 3: Artikel 6 & 7,8,9

Op woensdag 16 oktober spreken landen over artikel 6: aansprakelijkheid en artikel 7,8 en 9: jurisdictie, verjaringstermijn en toepasbare wet. O.a. wie is er aansprakelijk voor de mensenrechtenschending? Zijn bedrijven slechts aansprakelijk voor het uitvoeren van een goede risicomonitoring óf zijn ze evengoed aansprakelijk wanneer er mét goede risicomonitoring toch nog een mensenrechtenschending plaatsvindt? Welke wet is toepasbaar in internationale rechtszaken: die in het land waar de rechtszaak aangespannen wordt (het thuisland van het moederbedrijf) óf het land waar de schending plaatsvond? En wie bepaalt dit, de rechtbank of de slachtoffers? De Vedanta-zaak , waarbij een Zambiaanse gemeenschap die lijdt onder vervuiling door een Zambiaanse kopermijn het Britse moederbedrijf Vedanta ín Engeland aanklaagde, wordt vaak genoemd als goed voorbeeld. Ook de feminists4bindingtreaty coalitie levert input:
Dag 3

Opnieuw geven EU landen zoals Frankrijk en Spanje hun mening over de artikelen maar waar blijft Nederland?!
In our work with communities in the Global South we see that the need for a solution is dire.

Mensenrechtenverdedigster Geiselle uit Guatemala spreekt de onderhandelende landen toe. Vorige week sprak ze met Nederlandse burgers & beleidsmakers over schendingen gelinkt aan palmolie in Guatemala en nadelige gevolgen voor vrouwen. Nu pleit ze bij de VN voor een oplossing: een feministisch verdrag Mensenrechten & Bedrijfsleven.

Dag 4: Artikel 10, 11, 12 & 13

De week is alweer bijna voorbij. Vandaag onderhandelen landen over zaken als rechtsbijstand, bijvoorbeeld een groot international fonds voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen door bedrijven. De meeste landen geven aan dat het verdrag nog niet ver genoeg gevorderd is om over deze zaken te spreken. Toch is het een belangrijk onderwerp want een van de grootste obstakels voor slachtoffers om hun gelijk te krijgen in de rechtbank zijn de enorme kosten die gepaard gaan met rechtszaken en het verzamelen van bewijs. Egypte en Namibië onderstrepen het belang van vrouwenrechten bij dit artikel: voor vrouwen zijn er namelijk nog meer barrières bij het behalen van hun rechten, bijvoorbeeld omdat ze vaker economisch afhankelijk zijn. Een van de laatste kansen voor Nederland om zich uit te spreken voor vrouwenrechten:
Dag 4

Dag 5: Artikel 14 t/m 22 en aannemen aanbevelingen 

Dag 5
De laatste dag maar een belangrijke want de voorzitter van de onderhandelingen geeft aanbevelingen voor vervolgstappen. Het is duidelijk dat er een tandje bij moet om te zorgen dat het verdrag er nog binnen deze generatie komt: landen moeten vaker dan één keer per jaar onderhandelen. Tegen alle verwachtingen in onderschrijft de EU de aanbevelingen. Het blijft nog tot op het laatste moment spannend: Brazilië probeert maatschappelijke organisaties te weren van deelname aan de onderhandelingen in 2020. Na interventies van de EU, Egypte en Azerbeidjzan komt het gelukkig nog goed.
It’s a wrap!
Closing remarks van de feminists4bindingtreaty coalitie