ActionAid roept de G20 landen die dit weekend in Brisbane bijeen komen, op belastingontwijking echt aan te pakken en ervoor te zorgen dat bedrijven die in ontwikkelingslanden zaken doen hun eerlijke aandeel in belasting betalen. Zo kan er meer geld worden vrijgemaakt voor publieke voorzieningen zoals scholen en vooral gezondheidszorg.
De uitgaven aan gezondheidszorg zijn het laagste ter wereld in Liberia, Sierra Leone en Guinee. Dit zorgde er samen met extreme armoede en zwak overheidsbeleid voor dat deze landen slecht uitgerust waren om de uitbraak van het Ebola-virus te beheersen. Voor de uitbraak hadden deze 3 landen een gemiddelde van 1 ziekenhuisbed per 2128 mensen terwijl er bijvoorbeeld in Nederland 1 bed per 303 mensen beschikbaar is.
“Liberia heeft slechts 51 artsen voor bijna 4.2 miljoen mensen – dat is slechts 1 arts om meer dan 80.000 mensen te helpen in een land waar ziektes als malaria, mazelen en TB jaarlijks duizenden mensen het leven kosten. Deze ziektes zijn normaliter makkelijk te voorkomen of te genezen. Als Liberia een sterkere gezondheidszorg had, had het effectiever de verspreiding van Ebola tegen kunnen gaan, zegt Korto Williams”, directeur van ActionAid Liberia.
Hulp uit het Westen is essentieel om een effectieve gezondheidszorg op te bouwen en daarnaast hebben ontwikkelingslanden een verantwoordelijkheid om te zorgen dat de belastingen die worden geïnd uitgegeven worden aan publieke voorzieningen die ten goede komen aan de bevolking.
“Een einde maken aan belastingontwijking is niet dè zaligmakende oplossing voor de huidige crisis. Maar het zou er wel voor zorgen dat er meer geld beschikbaar is om aan gezondheidszorg en andere essentiële publieke diensten uit te geven, zoals scholen en schoon water. Betere publieke voorzieningen zullen hard nodig zijn om onze landen en economieën weer op te bouwen, en zijn belangrijk voor het voorkomen van een volgende crisis”, zegt Williams
De Afrikaanse Unie schat dat Afrika per jaar tot wel 60 miljard dollar aan belastingontwijking door multinationals verliest. Dat is meer dan dat ze aan hulp van rijke landen ontvangen.
ActionAid waarschuwt dat de huidige G20 plannen – de zogeheten Base Erosion and Profit Shifting Process (BEPS) – om belastingontwijking aan te pakken de Afrikaanse en andere ontwikkelingslanden weinig zal helpen om ervoor te zorgen dat multinationals hun eerlijke aandeel in belastingen betalen.
“Vijf jaar geleden kwamen de G20 overeen een einde te maken aan het tijdperk van belastingparadijzen maar tot nog toe is dat slechts een loze belofte aan de armste landen in de wereld geweest. Het huidige voorstel komt vooral de rijke landen ten goede en beantwoordt niet de cruciale vraag wáár bedrijven belasting moeten betalen op geld dat verdiend is in ontwikkelingslanden. Het is hoog tijd dit probleem naar de Verenigde Naties te nemen, waar ontwikkelingslanden niet alleen een gelijke zeggenschap maar ook een gelijke stem hebben”, zegt Archie Law, directeur van ActionAid Australië.