meisjes in Senegal worden voor hun achttiende verjaardag uitgehuwelijkt
van de vrouwen is besneden
van de bevolking op het platteland heeft geen voedselzekerheid
Vooral vrouwen zijn kwetsbaar. Zo’n 65 procent van de mannen kan lezen en schrijven, maar voor vrouwen geldt dat maar voor zo’n 40 procent. En hoewel meisjesbesnijdenis sinds 1999 illegaal is, wordt één op de vier meisjes nog altijd besneden. Ook kunnen ze geen land bezitten of een bedrijf starten, en komt huiselijk geweld veel voor.
Extreem weer als gevolg van klimaatverandering, heeft daarnaast grote gevolgen voor de oogst. Daardoor hebben vrouwen, die traditioneel op het land werken, moeite om voldoende eten op tafel te zetten. Groeistoornissen, als gevolg van een slechte voedselkwaliteit, onder kinderen komen veel voor.
Het leven is niet makkelijk op het Senegalese eiland Baout. Een stijgend zeeniveau, zout grondwater en onvoorspelbare regenbuien vernietigen grote stukken landbouwgrond, met mislukte oogsten als gevolg.
ActionAid geeft de meest kwetsbare families training in productietechnieken, zoals tafeltuinieren. Met behulp van deze productietechniek wordt water opgevangen en voedsel op tafels gekweekt. Elke deelneemster draagt haar kennis over aan 15 andere vrouwen. Op deze manier leren gaandeweg alle vrouwen op het eiland hoe ze voedsel kunnen verbouwen tijdens extreme weersomstandigheden.
Een van de vrouwen die gebruik maakt van tafeltuinieren is Amie Diouf. Zij vertelt: “Met deze techniek groeit het voedsel letterlijk op tafel. Het regenwater wordt opgevangen en vervolgens over een composttafel gesproeid. Het is het beste systeem dat we ooit hebben gehad. Mijn leven is er radicaal door veranderd.”
Coumba Cisse uit Senegal is een van de deelnemers aan een agro-ecology project van ActionAid in Senegal. Middels duurzame landbouwtechnieken wordt de schade door extreem weer als gevolg van klimaatverandering beperkt, en de kans op een goede oogst vergroot.
ActionAid start met het samenbrengen van vrouwen in zogenaamde reflect circles, een bekroonde methode waarbij ze leren lezen en schrijven, en tegelijk leren over hun rechten.
“Voor het project was ik zo verlegen,” zegt Coumba. “Ik durfde niet met vreemden te praten. Nu weet wat ik wat mijn rechten en hoe ik een project kan leiden, en die kennis heeft me zoveel zelfvertrouwen gegeven. Ik durf nu iedereen aan te spreken en ik kan mijn verzoek onderbouwen.”
Samen met 2 andere vrouwen ging Coumba naar de plaatselijke burgemeester. Ze vroegen hem om financiering voor een landbouwmachine, en tot hun genoegen stemde hij ermee in, op voorwaarde dat de gemeenschap een schuurtje bouwde om hem veilig te stallen. Inmiddels is ook een aantal andere dorpen een landbouwmachine toegezegd.
“Het heeft ons leven veranderd,” zegt Coumba. “We weten nu hoe we problemen kunnen oplossen en dat we samen het veranderende klimaat aankunnen.”
Op diverse plekken in het land geeft ActionAid trainingen om geweld tegen vrouwen, waaronder ook meisjesbesnijdenis, tegen te gaan. Een van de deelnemers is Mariame Diallo (15). “Dankzij deze training weet ik dat geweld in geen enkele situatie acceptabel is en dat er wetten zijn die ons beschermen. Na de workshop zijn we hier met anderen over gaan praten, zelfs met onze ouders. Ik ben vastbesloten een einde te maken aan geweld tegen vrouwen.”
Met het rapport No land, no future: a community’s struggle to reclaim their land (link) bracht ActionAid de impact van landroof in kaart. In het rapport sporen we de Senegalese autoriteiten en multinationals aan om de rechten van lokale gemeenschappen te waarborgen.
in Senegal hebben zich in twee jaar tijd kunnen wapenen tegen extreem weer als gevolg van klimaatverandering. De focus ligt daarbij op vrouwen, die door de duurzame landbouwtrainingen van ActionAid weerbaarder zijn tegen klimaatverandering.
Boeren, in het bijzonder vrouwelijke boeren, rapporteren betere oogsten. Door het gebruik van compost kunnen bodems meer water vasthouden, waardoor de oogsten zijn gestegen. De boeren delen daarnaast hun ervaringen met andere boeren, zodat ook zij kunnen profiteren van deze aanpak.
In verschillende dorpen in Senegal ontvangen boeren nu weersvoorspellingen via schermen in het dorp, waarop weersvoorspellingen in simpele afbeeldingen worden weergeven. De oogsten stijgen, omdat landbouwactiviteiten beter aan het weer aangepast kunnen worden.
ActionAid werkt sinds 2001 in Senegal. Samen met het lokale ActionAid-kantoor en partnerorganisaties komen we op voor de rechten van de allerarmsten.
Pagina aangepast op 2 april 2019