Meisjesbesnijdenis: waarom is het zo schadelijk?

Zaterdag 6 februari is de Internationale Dag tegen Meisjesbesnijdenis. Het besnijden van meisjes is zeer traumatisch en pijnlijk, en heeft grote gevolgen voor de rest van hun leven. Natalia Fricker (ActionAid UK) legt uit waarom deze vreselijke behandeling zo snel mogelijk moet stoppen.

Meisjesbesnijdenis houdt in dat de clitoris en de schaamlippen worden weggesneden. Dit gebeurt bij veel jonge meisjes in grote delen van Afrika. Vaak gebeurt dit met een (niet-ontsmet) scheermesje. Meestal zit het meisje buiten op een steen in het bijzijn van de gemeenschap. In sommige gebieden, zoals in West Pokot in Kenia, wordt na afloop de vagina dichtgenaaid, waarbij een kleine ruimte wordt opengelaten om te plassen en te menstrueren. Voor haar huwelijksnacht wordt ze weer opengesneden. Dit is de meest extreme vorm van besnijdenis.

Fysieke en emotionele gevolgen

Meisjesbesnijdenis is ontzettend schadelijk. Naast het snijden zelf, dat pijnlijk en hartverscheurend is, hebben de meisjes lange tijd verschrikkelijk pijn bij het plassen, maar ook bij het vrijen en bevallen. Daarnaast zijn aanhoudende blaasontstekingen en onvruchtbaarheid veelvoorkomende risico’s, net als langdurige bloedingen waaraan sommige meisjes zelfs overlijden.

Daarnaast is de behandeling zo traumatisch dat meisjes vaak jarenlang lijden aan extreme angsten. Het ergste is nog wel dat de ingreep cultureel wordt gebruikt om vrouwen voor de rest van hun leven te onderdrukken. Nadat meisjes zijn besneden, stoppen ze vaak met school en worden ze gedwongen om te trouwen.

Hierdoor leren ze geen vaardigheden om zichzelf te onderhouden, leren ze niet wat hun rechten zijn, en kunnen ze niet zelf beslissen over hun toekomst.

Waarom verzetten meisjes zich niet?

Het probleem is dat, ondanks dat meisjesbesnijdenis illegaal is in veel landen en internationaal wordt gezien als een schending van mensenrechten, vrouwen hier niet van op de hoogte zijn. Ze weten niet wat hen gaat overkomen, in termen van pijn, gezondheidsrisico’s en trauma’s.

Daarbij wordt het gezien als een belangrijke stap naar het vrouw worden. In sommige gemeenschappen is het de normaalste zaak van de wereld. Als je toch weigert, word je buiten de groep gezet.

Daarnaast willen veel mannen niet trouwen met een meisje dat niet is besneden. In sommige culturen, bijvoorbeeld in Oeganda, mag een vrouw die niet is besneden geen eten kopen in de winkel. Ook mag ze geen water halen of spreken in het openbaar. Als een meisje zich dus verzet tegen besnijdenis, wordt ze er vaak alsnog toe verplicht. De enige uitweg is dan weglopen van huis.