De Framework Conventie van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) houdt zijn 28e zitting van de “Conference of the Parties” (COP28) in Dubai, Verenigde Arabische Emiraten van 30 november tot en met vrijdag 12 december. Deze internationale Klimaattop is simpel gezegd de jaarlijkse bijeenkomsten waar de regeringen van de wereld bijeenkomen om te onderhandelen over hoe de klimaatcrisis aan te pakken.
We zijn nog lang niet op weg naar het behalen van onze globale klimaatdoelen. De gevolgen van deze nalatigheid is te zien in toenemende klimaatrampen en het steeds grotere verlies in biodiversiteit. Alleen door samen de klimaatcrisis aan te pakken, kunnen we de schaal van destructie in toom houden. Deze Klimaattop is daar een belangrijk onderdeel van.
ActionAid is al meer dan tien jaar betrokken bij de COP-onderhandelingen (en de verschillende technische processen die daarmee samenhangen). Dankzij onze jarenlange ervaring kunnen we rechtstreeks in contact treden met de onderhandelaars, de impact en solidariteit versterken in samenwerking met bondgenoten en netwerken van het maatschappelijk middenveld.
ActionAid pleit voor klimaatrechtvaardigheid en zoals in al ons werk, roepen wij op inclusiviteit en gendergelijkheid te bevorderen. Hier ga ik me in mijn gesprekken met de Nederlandse delegatie hard voor maken. Nederland is een land met een luide stem, zeker in vergelijking met ons kleine formaat. Daarom is het uitermate belangrijk dat onze vertegenwoordigers bij de COP voortrekker voor klimaatrechtvaardigheid zijn. Nederland kan en moet een leidende rol spelen in de strijd voor eerlijk klimaatbeleid!
Er staat veel op het spel en er is ontzettend veel nodig. Dit zijn wat ons betreft de belangrijkste onderwerpen op deze COP waar ik me sterk voor ga inzetten:
Al jaren ervaren degenen die het minst verantwoordelijk zijn voor de klimaatcrisis de gevolgen ervan het hardst: van extreme droogtes zoals in de Hoorn van Afrika waardoor boer(inn)en geen voedsel meer kunnen groeien tot overstromingen zoals in Libië die huizen wegvagen. Daarbij worden onder andere vrouwen extra hard geraakt omdat de klimaatcrisis ongelijkheden alleen maar verergert. De klimaatcrisis is niet een probleem in de toekomst maar zorgt nú al voor honderden miljarden aan schade en verlies.
Een internationaal klimaatschadefonds is nodig om gemeenschappen hiervoor te compenseren. Rijke landen met de grootste historische uitstoot, waaronder Nederland, moeten hierbij een voortrekkersrol nemen en significante bijdrages aan het fonds toezeggen op COP28. Dat wil zeggen in lijn met het eerlijke aandeel gebaseerd op historische uitstoot en draagkracht.
Het laatste VN rapport laat zien dat we afstevenen op 3 graden opwarming – een onleefbare wereld. Er moet zo snel mogelijk een einde komen aan fossiele brandstoffen willen we dit voorkomen. Wel op een rechtvaardige manier waarin iedereen mee kan (behalve de fossiele bedrijven dan) en met de benodigde financiering van rijke landen voor landen in het mondiale Zuiden om ook een energietransitie te volbrengen.
Voor alle landen om uitstoot te verlagen (mitigatie) en zich aan te passen aan onvermijdelijke klimaatverandering (adaptatie) is geld nodig, veel geld. De belofte van rijke landen om vanaf 2020 100 miljard per jaar aan klimaatfinanciering te geven zijn ze niet nagekomen, en het was niet eens genoeg voor wat er nodig is. Bij lange na niet. Volgend jaar wordt bij de COP een nieuw klimaatfinancieringsdoel vastgesteld en daarvoor is het belangrijk dat er nu al goede stappen worden gezet. Tegelijkertijd is het nodig dat er geen geld meer naar de oorzaken van de klimaatcrisis gaat, zoals fossiele brandstoffen en industriële landbouw. Eerste stap daarin natuurlijk: stop fossiele subsidies.
We hebben twee weken om op al deze vlakken – en nog veel meer – bijna 200 landen zover te krijgen om samen zo ambitieus mogelijk klimaatbeleid te maken. Klimaatbeleid waarin de grootste schouders de zwaarste lasten dragen. Klimaatbeleid waarin grote vervuilende bedrijven eindelijk gaan betalen. Klimaatbeleid dat de mensen centraal zet die aan de frontlinie van de klimaatcrisis staan. Kortom, klimaatbeleid dat rechtvaardig is. Werk aan de winkel dus!