Interview: Het belang van vrouwenrechten
Barbara van Paassen werkt sinds 2011 bij ActionAid en is hoofd Beleid & Campagnes. Wat motiveert haar om op te komen voor vrouwenrechten? “Dankzij mijn werk bij ActionAid heb ik gezien wat het effect is als vrouwen zich konden organiseren.”
“Sinds ik bij ActionAid werk realiseer ik me meer dan ooit dat ik vrouwenrechten heel belangrijk vind. Mijn eigen moeder heeft hard moeten werken om te studeren en een carrière op te bouwen, wat niet heel gebruikelijk was in haar omgeving,” vertelt Barbara. “Zelf heb ik altijd veel aanmoediging gekregen. Ik vind dat heel belangrijk, maar het gebeurt veel te weinig. Mannen en vrouwen verdienen gelijke kansen, maar in veel landen worden vrouwenrechten enorm ondermijnd.
Zo wordt besluitvorming voor 95 procent door mannen bepaald. Het is natuurlijk bizar en totaal oneerlijk dat 50% van de bevolking gewoon wordt uitgesloten en weinig invloed heeft op beslissingen die wel grote gevolgen voor hen hebben. Bovendien is het voor de balans goed om verschillende perspectieven bij besluitvorming te betrekken. Ook omdat vrouwen traditioneel meer geneigd zijn om besluiten te nemen die in het belang zijn voor de hele gemeenschap, vanwege hun rol in het gezin. Ik heb veel fantastische vrouwen ontmoet, van plattelandsvrouwen in Mozambique tot vrouwelijke leiders op een mijnbouwconferentie in Nairobi, die bij een vastgelopen discussie voor nieuwe inzichten konden zorgen.
Vrouwen die zichzelf empoweren hebben effect op de hele gemeenschap, ook op hun kinderen. Want vrouwen hebben de kracht om een betere situatie te creëren, door bijvoorbeeld zelf hun rechten op te eisen bij hun overheden. Alleen als overheden zelf hun rol pakken als het gaat om zorg voor hun burgers, is ontwikkeling echt duurzaam.
Dankzij mijn werk bij ActionAid, nu ruim zes jaar, heb ik gezien wat het effect is als vrouwen zich kunnen organiseren. Zoals in Mozambique, waar ze sterker stonden in de dialoog met bedrijven en lokale overheden, en ze initiatieven namen om hun voedselproductie en inkomen op duurzame wijze te verhogen. Als vrouwen niet werden betrokken bij bijvoorbeeld beslissingen, ging het juist mis. Er ontstond beleid dat geen rekening hield met hun specifieke behoeften.
Natuurlijk doen mannen ook belangrijk werk. Maar in veel ontwikkelingslanden verbouwen zij vooral gewassen voor export, of ze trekken weg – bijvoorbeeld naar mijnbouwgebieden. Vrouwen blijven achter en zijn verantwoordelijk voor de lokale voedselproductie. In ontwikkelingslanden wordt tot wel 80 procent van het voedsel door deze vrouwen geproduceerd. Dit wordt nog te vaak niet erkend.
Door deze vrouwen te helpen om hun landrechten te claimen en hun oogst met duurzame technieken te vergroten, pakken we meteen problemen zoals honger aan, op een structurele, duurzame manier. Daarnaast behoren rurale vrouwen vaak ook nog eens tot de allerarmsten, die het hardst worden getroffen door een fenomeen als klimaatverandering. Maar de belangrijkste reden dat ik me inzet voor vrouwenrechten, is dat het simpelweg onrechtvaardig is om vrouwen achter te stellen. Vrouwenrechten zijn mensenrechten.”