“Benodigde actie op klimaat is haalbaar met genoeg politieke moed”
De opwarming van de aarde kan terug worden gebracht tot 1,5 °C door daadkracht en politieke moed te tonen. Effectieve oplossingen zijn duidelijk: bescherming van de biodiversiteit, duurzame voedselsystemen en respect voor mensenrechten. Dit stelt een nieuw onderzoek, vandaag vrijgegeven door een internationale alliantie van maatschappelijke organisaties. Belemmeringen zijn nu nog vooral politiek van aard, stelt ActionAid.
Door voedselsystemen te verduurzamen, ontbossing tegen te gaan en landrechten te beschermen kan de mondiale CO2-uitstoot in 2050 verminderd zijn met 21 gigaton CO2-equivalent per jaar. Daardoor zijn dure, onbewezen en mogelijk schadelijke technieken om emissies af te vangen niet meer nodig, stelt het nieuwe rapport op basis van multidisciplinair wetenschappelijk onderzoek.
Janneke Bruil van ActionAid: “De kennis en technologie om klimaatverandering aan te pakken bestaat al. De meeste belemmeringen om daadwerkelijk onder de 1,5 graad te blijven zijn niet technisch van aard, maar politiek. Wat we vooral nog nodig hebben, is daadkracht en politieke wil.”
Het rapport Missing Pathways to 1.5°C: de rol van de landsector bij ambitieuze klimaatactie, gepubliceerd door de Klimaat, Land, Ambitie en Rechten-Alliantie (CLARA), biedt een antwoord op het alarmerende klimaatrapport dat vorige week werd gepubliceerd door het Intergouvernementele Panel voor Klimaatverandering (IPCC). Het rapport gaat verder dan de IPCC door aan te geven welke acties al direct kunnen worden genomen. Bovendien laat het rapport zien dat de beperking van de uitstoot verenigbaar is met de bescherming van landrechten, biodiversiteit, ecosystemen en voedselzekerheid.
“Een verschuiving van de industriële voedselproductie naar duurzame en agroecologische landbouw kan klimaatverandering vertragen en tegelijk de positie en voedselzekerheid van kleinschalige boeren in de wereld versterken, vooral die van vrouwen“, zegt Teresa Anderson van ActionAid en een van de auteurs van het rapport.
Dit maakt het wachten op nieuwe, onbewezen en potentieel gevaarlijke technologieën zoals bio-energie gecombineerd met CO2-afvang en –opslag als oplossing voor het klimaatprobleem (internationaal aangeduid als BECCS) onnodig.
“Het is niet slim om de pijlen te richten op onbewezen en mogelijk schadelijke technologie die de planetaire grenzen met betrekking tot water en voedsel overschrijden. Als die technologie niet werkt, is het te laat om de klimaatschade terug te draaien”, benadrukt Bruil. “De uitstoot kan veel beter worden beperkt door ecologisch herstel, de bescherming van mensenrechten en verandering in ons voedselsysteem. Dat zijn oplossingen waarvan we al weten dat ze werken en die bovendien de mensen beschermen die de grootste last zullen dragen van klimaatverandering”.
Noot voor de redactie:
Missing Pathways to 1.5°C geeft aan hoe ecosysteem-benaderingen en veranderingen in voedsel en landbouw ruim 11 Gt CO2-equivalent per jaar aan ‘vermeden emissies’ zouden kunnen leveren in en 10 Gt CO2-equivalent per jaar in koolstof die in 2050 in de biosfeer wordt opgenomen. Het beschermen van landrechten kan op termijn zorgen voor vermeden emissies van meer dan 1000 Gt CO2-equivalent. Ter vergelijking: de geschatte totale mondiale broeikasgasemissies waren 53,4 Gt CO2-equivalent in 2016.
Het rapport stelt dat dit kan worden bereikt door 1) de landrechten te waarborgen van grond die wordt beheerd door inheemse volkeren en gemeenschappen op het platteland in het mondiale zuiden; 2) het actief beschermen en herstellen van bossen; 3) de beperking van de inname van vlees en zuivelproducten uit het rijke landen; en 4) veranderende voedselproductiesystemen en bestrijding van voedselverspilling.
In de internationale CLARA-alliantie is een breed spectrum van maatschappelijke organisaties vertegenwoordigd, waaronder ActionAid, Greenpeace en het Institute for Agriculture and Trade Policy.