Marise & Sarah, oud-deelnemers Summer School, over het belang van community en luisteren

Marise Edgar en Sarah Nasrawi hebben in 2022 meegedaan met de Climate Justice Summer School (nu de Feminist Climate Academy). Hier kun je ze beiden in actie zien met een oproep aan Klimaatminister Rob Jetten. Na de Summer School kregen ze via ActionAid de kans om in Tanzania mee te doen aan een Climate Justice Academy met 25 andere jonge mensen uit Europa en Afrika. Lees in dit interview hoe dat hun perspectief nóg meer veranderd heeft.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen, wat is het meest indrukwekkende dat in Tanzania is gebeurd?

Sarah: “Op dag 3 werd ons gevraagd om een formulier in te vullen over wat we zouden doen als activist nadat we weer thuis waren. Dat was een heel moeilijke vraag. Een lokaal project in Nederland, wat doet dat nou. Voor de rest gelde hetzelfde, maar op andere manieren. Iemand uit Zimbabwe zei: ‘wat een slechte opdracht, ik ben activist omdat ik arm ben, als ik naar een protest ga word ik in elkaar geslagen. Ik heb ideeën en inspiratie genoeg, daar ligt het niet aan. Het is voor mij gewoon niet veilig en ik heb geen geld, dus wat kan ik doen?’ Anderen hadden soortgelijke verhalen. Zo was iemand bijvoorbeeld 9 uur reizen weg van het dichtbijzijnste Global Platform*.

“Het is zo anders voor ons in Nederland. Wij kunnen voornamelijk impact maken op de klimaatcrisis door grote politieke acties te doen. En dat kunnen we op een veilige manier, maar vaak zonder een echt persoonlijk verhaal.

“Uiteindelijk hebben we met een klein groepje een heel mooi gesprek kunnen voeren over hoe wij elkaar kunnen helpen. Michael uit Zambia zei dat zij de verhalen hebben en wij actie kunnen ondernemen. Beide zijn nodig. White guilt is helemaal niet het punt. Aulyn uit Zimbabwe verwoorde het heel mooi: ‘never feel guilty for taking place at a table when the table shouldn’t be there in the first place.’ Schuldgevoel helpt niet, begrip is alles, en het is zo belangrijk om een netwerk, een community te hebben.”

Marise: “Het meest indrukwekkende voor mij was hoe hecht je je kan voelen in een week, dat je gewoon drie uur lang aan tafel kan zitten om momenten te delen. In het begin van de week voelde ik me vooral heel schuldig, door alle verschillen tussen het Noorden en Zuiden, dat voelde als een hele verantwoordelijkheid. Die quote van Aulyn maakte alle verschil.”

* ActionAid’s Global Platforms zijn locaties over de hele wereld van waaruit jongeren actie kunnen ondernemen, ondersteund door ActionAid. Een netwerk van jonge wereldveranderaars, in andere woorden.

Wat is jullie leukste herinnering aan de Academy in Tanzania?

Marise: “Cultural night. Er was op hetzelfde moment een Youth Leadership Summit aan de gang met honderden mensen. Daar organiseerden ze een avond waarop iedereen traditionele kleding van hun land aandeed en vervolgens per land het podium op ging om te dansen.”

Sarah: “Op een gegeven moment merkten ze dat er nog een groep was, wij dus. Toen moesten wij ook het podium op, als een gigantisch gemixt groepje, dat was echt prachtig. Eerst bleven we in ons eigen hechte groepje, het was niet ons event, maar toen gingen we toch dansen met iedereen. Iemand van ons uit Bangladesh pakte zelfs de directeur van de TCDC om mee te dansen!

“Ook hebben we zelf een mini cultural night gehad, met een box en trommel in het midden van het grasveld, waarbij we elkaars traditionele dansen leerden kennen. Maar het was eigenlijk de hele week zingen, in elke bus op reis naar NGO’s. Iedereen juichte voor elkaar op elk moment, ik heb nog nooit zo’n sfeer meegemaakt! Mijn handen deden gewoon pijn van al het klappen aan het einde van de week.”

Marise: “Elke dag hadden we na 5 uur eerst even rust, dan samen eten en op een informele manier over de stof praten, nog een keer erdoorheen, toen was het de hele avond dansen. Vanaf dag 1 waren we zo’n hechte groep.”

Sarah: “Het is hartverscheurend dat we elkaar niet meer gaan zien. We hebben iets heel bijzonders en heel tijdelijks gecreëerd, niemand die er niet bij was gaat dit begrijpen. Gelukkig houden we zeker nog wel contact met elkaar! Zo hebben twee activisten uit Denemarken een activist uit Bangladesh laten speechen bij een Deens klimaatprotest, en heb ik een groot deel van de groep geinterviewd voor mijn masterscriptie! Aulyn woont nu zelfs in Denemarken, nadat ze een volle beurs heeft gekregen om daar de Master in Environmental Science te volgen.”

Benieuwd hoe de Climate Justice Academy in Tanzania eruitzag? Bekijk hier de aftermovie.

Hoe kijken jullie nu anders tegen de klimaatcrisis aan?

Marise: “Ik heb geleerd dat je hoop moet vasthouden en ben er juist actiever door geworden.”

Sarah: “Ja, ik ben zelfs hoopvoller, ik was depressiever in de collegebanken. Het grootste is dat het belang van participatie voor mij veel groter is. Campagnes in Nederland kunnen veel druk zetten op de politiek. Niemand vraagt om een Tikkie in het mondiale Zuiden. Dat geeft een ander perspectief. We hebben de kracht in Nederland om dingen te veranderen met verhalen vanuit het mondiale Zuiden. Michael raadde een TED Talk van Ernesto Sirolli aan: ‘Want to help someone? Shut up and listen!’”

Marise: “Als wij naar het A12 protest gaan, zitten we maximaal een aantal uur in de gevangenis. Iemand in Zimbabwe wordt in elkaar geslagen en zit maanden in de gevangenis. Dat is toch heel anders. En dat terwijl sommige mensen in Nederland niet eens geloven in klimaatverandering. In het Zuiden kan je daar niet omheen, je ziet aan alles dat het klimaat in crisis is.”

Sarah: “Ze waren gechoqueerd bij de Academy dat er klimaatontkenners zijn. Dat hadden de mensen uit het mondiale Zuiden niet verwacht. ‘Jullie hebben toch veel meer toegang tot onderwijs en een niet-corrupte overheid, hoe kan dat dan?!’ Dat is een hele goede vraag. Daarom heb ik me ook harder gemaakt tegenover klimaatontkenners. Ik merk dat ik dat minder goed kan hebben, minder kan meeveren.”

Zouden jullie ActionAid en de Summer School (nu de Feminist Climate Academy) aanraden?

Beiden: “Jazeker!”

Marise: “Het is heel belangrijk om intersectioneel bezig te zijn, en dat is precies wat ActionAid doet.”

Sarah: “De Summer School (nu de Feminist Climate Academy) heeft zo veel deuren voor ons geopend en de sfeer is er heel goed. Ook is het mooi hoe groot ActionAid is en hoe ver het reikt sinds het in zoveel landen zit.”