Inheemse gemeenschappen beschermen bossen tegen palmolie-industrie in Guatemala

In Guatemala worden inheemse volkeren en boerengemeenschappen bedreigd doordat agri-bedrijven grootschalige plantages willen beginnen op het land waarvan deze gemeenschappen afhankelijk zijn voor hun bestaan.
Rivier in Guatemala vervuild door palmolie plantages
Deze rivier in Guatemala is vervuild door palmolie plantages.

La Ayuda, een gemeenschap aan de kuststreek is volledig omringd door palmolie plantages. Deze bieden slechts weinig betaalde seizoensarbeid voor een klein deel van deze gemeenschap. Veel leden van de gemeenschap hebben onder druk van geweld en intimidatie hun grond verkocht en zijn gedwongen om te zoeken naar andere mogelijkheden om te voorzien in hun levensonderhoud. Zo migreren sommigen naar Mexico of de Verenigde Staten.

De overgebleven bewoners vrezen dat hun dorp verdwijnt, aangezien de palmolieproductie nog steeds niet wordt gecontroleerd. Daarnaast hebben ze gezien dat waterstromen en rivieren worden omgeleid, weg van hun land. Ook is het drinkwater besmet door de chemicaliën die op de plantages worden gebruikt.

Verzet tegen palmolie plantages

De palmolie industrie breidt het snelst uit in het noordelijke laagland van Guatemala. Maar veel inheemse gemeenschappen hebben de effecten van palmolie plantages gezien en verzetten ze zich hiertegen. Margarita Osorio, leider van de Maya Q’eqchi ‘gemeenschap in Alta Verapaz, en woordvoerder van het “Network of Communities Affected by Palm Oil”, zei:

De vernietiging van de bossen begon toen ze de Afrikaanse palm begonnen te planten. We voelen ons bedreigd en geïntimideerd door de manier waarop ze ons behandelen en criminaliseren. Voorheen haalde we water in vijf minuten bij de nabijgelegen waterbronnen. Nu moeten we naar de rivier lopen, dat is een half uur lopen. Dit is niet hoe we willen leven, maar hoe we gedwongen worden om te leven.

In tegenstelling tot de milieuvernietiging die door de palmolie industrie wordt verricht, zorgen de 13 inheemse gemeenschappen in Raxruhá, gemeente Alta Verapaz, dat het laatst overgebleven bosgebied in de regio behouden belijft. Met behulp van eeuwenoude kennis wordt hun land collectief beheerd. De gemeenschap leeft in harmonie met het milieu.

Landrechten cruciaal

Maar de gemeenschappelijke landrechten niet worden erkend en ontbossing dreigt. Als inheemse gemeenschappen een wettelijke titel hadden die hun voorouderlijke landen erkende en de overheid investeert in kleinschalige landbouw in tegenstelling tot grote palmolieplantages dan neemt ontbossing af en verbetert de kwaliteit van leven voor de inheemse bevolking. Daarnaast blijkt uit verschillende onderzoeken dat voedselgewassen meer voordelen kunnen bieden voor de lokale economie dan palmolie.

In actie tegen landroof en mensenrechtenschendingen

De inheemse gemeenschappen strijden om mensenrechtenschendingen te stoppen, misbruik en de verontreiniging van waterbronnen tegen te gaan, en vechten tegen landroof die ten koste gaan van de lokale bevolking. In 2015 bracht het “Network of Communities Affected by Palm Oil”, hun zaak voor de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Rechten van de Mens. Hier riepen ze de regering van Guatemala op te stoppen met de uitbreiding van de palmolieindustrie wegens het schenden van mensenrechten en het ondermijnen van de manier van leven van inheemse volkeren. De Guatemalteekse regering heeft geweigerd te handelen

Het Network of “Communities Affected by Palm Oil” , blijft zich onvermoeibaar sterk maken voor het beschermen van de bossen en hun bestaan, en de roept de overheid van Guatemala op tot:

● Regulering en stopzetten van de uitbreiding van palmolie plantages die de mensenrechten en de manier van leven van inheemse volkeren schendt.
● Zorgen dat bedrijven de sociale en milieuschade voor de betrokken gemeenschappen compenseren.

ActionAid steunt deze gemeenschappen in hun strijd. Help mee! Loop mee met de People’s Climate March samen met ActionAid en #LandRightsNow op zaterdag 29 april. Start is om 2 uur ’s middags op het Museumplein in Amsterdam.

Meer weten over de link tussen landrechten, voedsel en klimaat?

Lees verder >>