Onze unieke methodes om de wereld te verbeteren

Wereldwijd zorgen wij ervoor dat vrouwen aan zet komen. Dat zij de kracht in eigen handen krijgen om onrecht tegen te gaan en hun levens te verbeteren. Om dit mogelijk te maken, hebben we een aantal unieke methodieken bedacht waarin we vrouwen trainen, afhankelijk van de uitdagingen waarmee zij te maken krijgen. Hier zijn een paar voorbeelden:

Trainingen in vreedzaam verzet

In veel landen hebben vrouwen nog steeds geen recht op hun eigen land. Al te vaak staat het in naam van de man, of staat het land op helemaal niemands naam geregistreerd. Om de rechten van deze vrouwen te bevestigen, gaan onze collega’s en partners naar landelijke gemeenschappen om in gesprek te gaan met vrouwen, vooral ook laaggeletterde vrouwen.

Om te beginnen laten we vrouwen op een laagdrempelige manier nadenken over hun rechten. Hebben ze bijvoorbeeld ooit al eens nagedacht waarom vrouwen op de vloer moeten zitten als er bezoek is, terwijl mannen stoelen krijgen? Uit deze eerste gesprekken zijn er altijd een aantal vrouwen die naar voren springen en laten zien dat ze stevig in hun schoenen staan en willen opkomen voor hun rechten.

Deze vrouwen krijgen vervolgens een veel uitgebreidere training, waarin ze leren wat vreedzaam verzet is en hoe ze het zelf toe kunnen passen. Uit deze training komt doorgaans een actie, die de vrouwen zelf verzinnen. Onze trainers ondersteunen zij bij de veilige uitvoer van deze actie. En deze acties kunnen een behoorlijke impact hebben! Zo lees je hieronder het bijzondere verhaal van Betty en haar vreedzame verzetsgroep van zingende vrouwen.

Zij aan zij met Betty!

Betty uit Oeganda werkt hard op haar land om rond te komen, maar ze haalt er veel voldoening uit. Tot investeerders dreigden haar land af te pakken om er een fabriek op te bouwen. De lokale overheid zou aan deze deal goed verdienen en leverde geen bezwaar tegen de inname van haar land. Betty stond op het punt alles kwijt te raken en als vrouw kon zij zich amper verdedigen. Samen met andere vrouwen in haar gemeenschap volgde zij een workshop van ActionAid. Hier werden zij getraind om collectief in opstand te komen. Dat deden zij succesvol met een vreedzaam zangprotest.

“Dag in, dag uit zongen we dit lied bij overheidsgebouwen, het kwam zelfs op de radio. We hielden niet op tot we gehoor kregen en de lokale overheid toegaf dat het land van ons is. Nu staat mijn land zelfs officieel op mijn eigen naam en kan mijn dochter dankzij de opbrengst van mijn gewassen naar de universiteit!”

Het verhaal van Betty is nu nog zeldzaam, maar een goed begin. Het is voor vrouwen bijna onmogelijk om zich tegen landroof te weren. Dat willen wij veranderen en daarom zetten wij ons in voor collectief protest en ondersteunen vrouwen in in hun strijd tegen dit onrecht.

Social audits

Social audits zijn door de gemeenschap gestuurde en participatieve onderzoeksprocessen die gemeenschapsleden in staat stelt informatie en bewijzen te verzamelen over de impact van mijnbouw en landbouw in hun omgeving. Gemeenschapsleden voeren dit onderzoek zelf uit.

Vrijwilligers uit de gemeenschap worden uitgebreid door ActionAid getraind om de methodologie van de sociale audit en de mogelijke impact die het kan hebben goed te begrijpen. Samen met de trainers ontwikkelen de vrijwilligers vragenlijsten. Vervolgens gaan ze zelf op stap om de enquêtes uit te voeren onder hun mede-gemeenschapsleden. Deze resultaten worden dan verzameld en geanalyseerd.

De informatie en bewijzen die uit audits voortkomen geeft gemeenschappen de kracht om zich te organiseren, te lobbyen en voor hun rechten op te komen richting overheid en bedrijven. Het stelt ze in staat om concreet aan te tonen of overheden en/of bedrijven hun sociale en wettelijke verplichtingen wel nakomen. Ook bij de acties die hieruit voortkomen ondersteunt ActionAid gemeenschappen.

In Zuid-Afrika passen we deze methode samen met onze partner MACUA/WAMUA (Mining Affected Communities United in Action/Women Affected by Mining United in Action) op grote schaal toe. Zo liet het laatste grootschalige social audit rapport – gebaseerd op Social Audits in 10 mijnbouwgebieden – zien dat maar liefst 79% van de gemeenschappen die geraakt wordt door mijnbouw geen enkele baat heeft bij de mijnen.

Maureen Seshoka

“WAMUA informeert niet alleen; het ondersteunt vrouwen om een rol te spelen in de noodzakelijke verandering door te wijzen op de veelzijdige uitdagingen die gepaard gaan met mijnbouw en het systeem dat gemarginaliseerde vrouwen onzichtbaar maakt.”