Droogte de baas: successen uit Senegal

donderdag, 14 december 2017

Door opwarming van de aarde worden arme landen in de Sahel geteisterd door extreme droogte, hevige regenval en overstromingen. Ook Senegal wordt hierdoor geraakt. De situatie is nijpend: door mislukte oogsten lijden vele families honger en er is een gebrek aan schoon drinkwater. ActionAid wapent vrouwen, die traditioneel het land bewerken, tegen extreem weer als gevolg van klimaatverandering door middel van duurzame, klimaatbestendige landbouwmethoden.

Dankzij weersvoorspellingen zijn oogsten verbeterd in Bakho, Senegal. © Jenna Farineau/ActionAid

In 2013 startte ActionAid, samen met lokale partnerorganisaties, het Agroecology and Resilience (AER) project in Senegal en Gambia. Met het project helpen we gemeenschappen om hun problemen in kaart te brengen en deze aan te pakken. In 2017 werd het project tussentijds geëvalueerd. Hieronder lichten we enkele resultaten uit.

Baout, een eiland dat te maken heeft met een stijgende zeespiegel

Op het eiland Baout, voor de kust van Senegal, is de grond door de stijgende zeespiegel verzild. Op een zoute bodem kunnen gewassen niet groeien, waardoor er onvoldoende voedsel kan worden verbouwd door de bevolking. Met name groente is problematisch. Om hier toch aan te komen, moeten vrouwen tot twee uur reizen naar de markt. Dit kost hen veel tijd en geld en is daarom op termijn onhoudbaar.

“Het project is een succes”

In 2014 startte het ActionAid-project op het eiland Baout, voor de kust van Senegal, waarbij de bevolking werd getraind in ‘tafeltuinieren’: hooggelegen moestuinen op tafels. De tuintjes zijn afgebakend met plastic, waardoor de gewassen beschermd zijn tegen mogelijke overstromingen. Vrouwen kunnen er verschillende groenten verbouwen, zoals wortels, aubergines, rapen, yamswortels en okra.

Seynabou Thior (52) is lid van de vrouwengroep op Baout. “Het project is een succes. Wanneer ik nu groente nodig heb, kan ik deze kopen bij de dorpstuin. Dat scheelt veel tijd en geld. Ook is de voedingswaarde van onze maaltijden verbeterd door een gevarieerder dieet. Onze families zijn hierdoor gezonder. Dit project geeft ons hoop.”

Seynabou is aan het werk in de tuin. "Dit project geeft ons hoop." © ActionAid

Bakho: Een betere oogst dankzij weersvoorspellingen

De mensen in Bakho hadden geen toegang tot weersvoorspellingen. Ze verbouwden gewassen zonder te weten of er snel regen zou komen of juist niet, en of dit lichte of zware regen zou zijn. Soms bezaaiden vrouwen de akkers, omdat ze verwachtten dat er snel regen zou vallen. Maar als dit niet gebeurde, gingen de zaden dood en moesten ze opnieuw beginnen.

Door het project van ActionAid zijn ze op de hoogte van weersvoorspellingen, waardoor ze betere beslissingen kunnen maken. Een van de dorpsbewoners ontvangt de voorspellingen van het Nationaal Instituut voor Burgerluchtvaart en Meteorologie (ANACIM) op haar mobiele telefoon.

“Vrouwen krijgen meer respect en aanzien”

Extreme droogte, maar ook onvoorspelbaar weer, maakt het boeren heel moeilijk. Ze weten niet wanneer ze hun grond kunnen bewerken, zaden moeten planten of moeten oogsten. Boeren hebben vaak maar net genoeg zaden om het jaar door te komen. Een mislukte oogst veroorzaakt dus grote frustratie. Ook kan plotselinge hevige regen de oogst, die de boeren opslaan om te drogen, zomaar verwoesten.

Met hulp van ActionAid zijn er nu borden in de dorpen met daarop simpele informatie over regen, storm en de hoeveelheid zon. Fatou Kaita is voorzitter van de vrouwengroep in Bakho. “De vrouwen in ons dorp hebben mij geselecteerd als contactpersoon. Ik ben getraind en kreeg een mobiele telefoon die ik kan gebruiken voor het project. Op mijn akker heb ik een regenmeter die ik elke dag controleer. Als er nieuws is, heb ik contact met ANACIM. We wisselen belangrijke informatie uit en ze geven me advies voor de komende dagen. Ik schrijf dit vervolgens op het bord.”

Volgens ANACIM verbetert het project ook de positie van vrouwen. “Omdat vrouwen de informatie brengen, krijgen ze respect en aanzien. Hierdoor willen ze er graag mee doorgaan.”

Bady: Een betere oogst dankzij een waterpomp

In het kleine dorpje Bady is het leven heel moeilijk door slecht weer en onvoorspelbare regenval. Doordat er geen waterbron was in het dorp, waren de bewoners voor watervoorziening afhankelijk van deze onregelmatige regenval. Soms moesten vrouwen lange afstanden reizen om water te halen.

Met hulp van ActionAid is er nu een waterpomp in het dorp, die werkt op zonnepanelen. Hierdoor, en dankzij de introductie van een tuinbouwsysteem, kunnen vrouwen nu eindelijk succesvol hun eigen voedsel verbouwen.

“Ik zie de toekomst zonnig in”

Sira Camara (45) is lid van de vrouwengroep en heeft een leidende rol in het tuinbouwinitiatief. “Sinds het project is er veel meer rust in de gemeenschap, met name door de waterpomp”, zegt Sira met een grote glimlach. Bij het perceel staan meerdere zonnepanelen om het water in bassins te pompen.

“Ik verbouw voornamelijk okra, pepers en uien. Door trainingen leerde ik meer over biologische landbouw en hoe ik het land kan gebruiken. Ik ben heel blij met de samenwerking, omdat we nu meer voedselzekerheid hebben in ons dorp. Ik zie de toekomst zonnig in. Ik kijk uit naar het verbouwen van verschillende groenten in de tuin. En misschien ga ik zelfs meer akkergrond bewerken.”

Sira (45) heeft een leidende rol in het tuinbouwinitiatief. "Sinds het project is er veel meer rust in de gemeenschap." © ActionAid