Afgelopen zomer nam de Europese Unie de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) aan. Deze wet maakt Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO) de wettelijke norm. Het verplicht bedrijven om hun productieketens te onderzoeken en stappen te ondernemen om mensenrechten en het milieu te beschermen. Een belangrijke mijlpaal voor vrouwen en gemeenschappen die te maken krijgen met schendingen door bedrijven.
Ons nieuwe rapport onderzocht in hoeverre eerdere aanbevelingen om een genderperspectief in de CSDDD op te nemen terugkomen in de richtlijn. Ook doet het rapport meerdere aanbevelingen aan beleidsmakers om de rechten van vrouwen beter te verankeren in de vertaling van de Europese richtlijn naar nationale wetgeving.
Ondanks dat de CSDDD het belang van gendergelijkheid in IMVO erkent, wordt er te weinig concreet verwacht van bedrijven om mensenrechtenschendingen die specifiek vrouwen treffen aan te pakken. Vrouwen in achtergestelde posities ondervinden vaak (gendergerelateerde) intimidatie, discriminatie en geweld op werk. Ze worden vaak minder betaald voor hetzelfde werk en worden disproportioneel geraakt door landroof en milieuvervuiling. Als vrouwen misstanden aan het licht brengen, ondervinden ze bovendien vaker obstakels om toegang tot informatie of tot de rechter te verkrijgen.
Er zijn tal van voorbeelden van dit soort misstanden te vinden. Zo kregen vrouwen uit Guatemala te maken met intimidatie en geweld toen zij in opstand kwamen tegen watervervuiling veroorzaakt door een mijnbouwbedrijf. En werken vrouwen uit Kenia in de grootschalige landbouw onder erbarmelijke omstandigheden zonder basisvoorzieningen tijdens zwangerschap, zoals de mogelijkheid om borstvoeding te geven of essentiële menstruatieproducten.
Genderspecifieke schendingen vinden veel plaats in productieketens, ongeacht de grootte van het bedrijf of de specifieke sector. Wanneer bedrijven niet expliciet worden verplicht om een genderperspectief toe te passen door wetgeving, worden dit soort misstanden vaak over het hoofd gezien, onzichtbaar, en daardoor niet aangepakt. Gelukkig hebben nationale overheden veel vrijheid bij het omzetten van de Europese richtlijn naar nationale wetgeving.
Ons rapport doet verschillende aanbevelingen om vrouwenrechten beter te beschermen en een genderperspectief op te nemen in de nationale implementatie van de wetgeving:
Eind november vond een webinar plaats waarin beleidsexperts en activisten, waaronder onze beleidsadviseur Anna Hengeveld, in discussie gingen over het rapport. Deze webinar is terug te kijken via deze link!