Interview met Nils Mollema over COP26

Nils Mollema is Beleidsadviseur Climate Justice bij ActionAid. Hij is samen met een aantal internationale collega’s bij de onderhandelingen van COP26 aanwezig. In dit interview legt Nils uit waarom hij aanwezig is en waarom er geen Climate Justice kan zijn zonder Gender Justice.

Wat is de COP en waarom is het belangrijk?

De Framework Conventie van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) houdt zijn 26e zitting van de “Conference of the Parties” (COP26) in Glasgow, Schotland van zondag 31 oktober tot en met vrijdag 12 november. In normaal Nederlands zijn COP’s de jaarlijkse bijeenkomsten waar de regeringen van de wereld bijeenkomen om te onderhandelen over hoe de klimaatcrisis aan te pakken.

Na een jaar zonder COP is COP26 extra belangrijk geworden. Voor COP26 hebben nationale overheden hun klimaatplannen ingediend. Deze heten “Nationally Determined Contributions” (NDC’s). De optelsom van al deze plannen moet de wereld op koers houden voor maximaal 1.5 graden opwarming.

Helaas is dat nog niet het geval, en daarom zie je in aanloop naar de COP dat veel maatschappelijke organisaties pleiten voor verbetering van klimaatplannen.  De COP is namelijk het moment om landen onder druk te zetten om hun toezeggingen en plannen te verbeteren en hun doelen bij te stellen. Voor twee weken staat bij iedereen klimaat hoog op de agenda met de hoop dat dit hoog op de agenda blijft.

Waarom is COP26 op dit moment niet inclusief?

De Britse overheid (gastheer van COP26) heeft aan onderhandelaars, journalisten en leden van maatschappelijke organisaties uit het mondiale zuiden beloofd vaccins te sturen als daar in hun eigen land niet voor in aanmerking kwamen. Hier is echter nog niet veel van terecht gekomen. Met als gevolg dat mensen langen in quarantaine moeten. Velen kunnen de extra reis- en quarantainekosten voor deelname niet veroorloven.

Het doel van de COP is om resultaten afspraken te maken die gelden voor de hele wereld. Bijvoorbeeld over klimaatfinanciering om steun te bieden aan gemeenschappen die nu al de gevolgen van de klimaatcrisis voelen. Zonder de afgevaardigden uit de landen die dit ervaren kunnen we geen eerlijke of effectieve resultaten behalen omdat zij dan niet op een gelijk speelveld kunnen deelnemen.

Daarom is er in de verklaring van CAN International een oproep aan de Britse organisatoren gedaan om de formele onderhandelingen van COP26 uit te stellen totdat alle deelnemers, met name die uit het mondiale zuiden, beter vertegenwoordigd zijn door middel van de vaccinongelijkheid tegen te gaan.

Wat doe jij namens ActionAid Nederland op de COP?

Ondanks dat wij gepleit hebben voor uitstel van COP26, gaat COP26 zoals gepland door.  Het feit dat veel landen en gemeenschappen minder goed vertegenwoordigd zijn maakt het des de belangrijker dat de stem van ActionAid gehoord wordt. Wij kunnen als een spreekbuis opereren voor de gemeenschappen waar we mee werken in het mondiale zuiden. Dat is niet zo goed als dat ze er zelf zijn, maar beter dan het alternatief.

ActionAid is al meer dan tien jaar betrokken bij de COP-onderhandelingen (en de verschillende technische processen die daarmee samenhangen). Dankzij onze jarenlange ervaring kunnen we rechtstreeks in contact treden met de onderhandelaars, de impact en solidariteit versterken in samenwerking met bondgenoten en netwerken van het maatschappelijk middenveld.

ActionAid pleit voor klimaatrechtvaardigheid en daarbij feministische eerlijke transitie van vervuilende en sociaal uitbuitende systemen naar landbouw-, energie- en economische systemen die beter zijn voor mens, natuur en klimaat. Hier ga ik me in mijn gesprekken met de Nederlandse delegatie hard voor maken.

Wat zijn belangrijke onderwerpen op deze COP26?

De belangrijkste onderwerpen wat ons betreft tijdens COP26 zijn:

• Loss & Damage: Dit gaat over de verwoesting door de gevolgen van klimaatverandering en wie daarvoor moet betalen.  Deze video van 5 minuten legt het kort en krachtig uit. Alle landen krijgen nu al te maken met ‘Loss & Damage”, maar lage inkomenslanden worden het hardst getroffen, terwijl zij het minste aan de klimaatcrisis hebben bijgedragen. ActionAid maakt zich al jaren sterk voor eerlijke compensatie van de armste landen voor de Loss&Damage die zij ervaren als gevolg van de klimaatcrisis.
• Klimaatfinanciering: We spreken van klimaatfinanciering als landen die veel vervuilen, zoals de meeste westerse landen waaronder ook Nederland, bijdragen aan een oplossing voor de gevolgen van klimaatverandering in lage inkomenslanden.  Klimaatfinanciering is een feministisch zaak. De klimaatcrisis raakt vrouwen namelijk extra hard, omdat zij al achtergesteld zijn. Voor vrouwen in het mondiale zuiden is het een enorme uitdaging om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.  Wij vragen Nederlandse overheid om fors meer publieke klimaatfinanciering te mobiliseren, gender beter te incorporeren en te zorgen dat het geld vooral komt waar het nodig is. En uiteraard te stoppen met het steunen van fossiel, omdat Nederland momenteel 14 x meer (!) investeert in de fossiele industrie dan in publieke klimaatfinanciering.  
• Agro-ecologie: een van de cruciale feministische en bewezen oplossingen die nodig is om over te stappen naar duurzaam voedsel- en landbouwysteem. Industriële landbouw is nu nog een hele grote vervuiler van het klimaat.
• Heet hangijzer zijn de carbon markets, over het verhandelen van CO2-rechten. Namens ActionAid zal ik me sterk maken voor echte klimaatactie die CO2-uitstoot vermindert en niet schijnoplossingen. Lees meer over de problemen van schijnoplossingen hier.

Ik heb gedurende de twee weken bijzonder veel aandacht voor klimaatfinanciering en Loss and Damage. Er zijn ook flink wat evenementen en acties, dus hou zeker mijn socials en die van ActionAid NL in de gaten.